Μιλήσαμε με τον τελευταίο Χανιώτη στιβανά: «Συγκινούμαι όταν έρχονται νέοι για να τους φτιάξω στιβάνια»

«Έρχονται ακόμα και τώρα νέα παιδιά 25 με 35 χρονών και μου παραγγέλνουν τα γαμπριάτικά τους στιβάνια»

Γράφει ο Παντελής Σπυριδάκης για το Daynight.gr

Ο Γιώργος Πιρπινάκης, ο τελευταίος Χανιώτης που έχει απομείνει στην τέχνη των στιβανάδων, γυρίζει 40 χρόνια πίσω και ανασκαλίζει μνήμες για το Daynight.gr. Από τότε που θαύμαζε τον πατέρα του επί τω έργω.  Μύριζε την μυρωδιά ρου δέρματος, άκουγε τον ήχο του σφυριού και περίμενε μέχρι να πελεκήσει και το τελευταίο καρφάκι για να δει την τελική μορφή που θα έπαιρνε το κρητικό στιβάνι

Ο Γιώργος Πιρπινάκης μετράει συνολικά πόσα είναι τα χρόνια που έχει περάσει στον Δρόμο των Στιβανάδικων στα Χανιά, από μικρό παιδί μέχρι σήμερα: “Ο πατέρας μου ξεκίνησε μετά τον πόλεμο, γύρω στο 1950. Ο δρόμος αυτός, τα στιβανάδικα που λέμε, υπήρχαν μόνο μαγαζιά που φτιάχνανε τα στιβάνια τα κρητικά. Εγώ έμαθα την τέχνη από τον πατέρα μου. Για πολλά χρόνια τον παρατηρούσα πώς τα έφτιαχνε και σιγά σιγά ασχολήθηκα κι εγώ. Και να που σήμερα κλείνω εδώ 40 χρόνια!”

Συγκινείται ακόμα και σήμερα όταν έρχονται τουρίστες από την Ιαπωνία με την φωτογραφία του πατέρα του στα χέρια τους και τον αναζητούν: “Σου μιλάω και συγκινούμαι διότι ο πατέρας μου έχει φύγει από την ζωή. Έχω κρατήσει την καρέκλα του μου κι έχω ακόμα νωπές τις μνήμες. Φαντάσου, περνάνε άτομα από εδώ μετά από 10 – 15 χρόνια και τον ψάχνουνε. Με ρωτάνε τι κάνει. Μέχρι και Ιάπωνας έχει έρθει με ένα περιοδικό στο χέρι και ήθελε να τον δει. Γιατί υπήρχε άρθρο για τον πατέρα μου, γραμμένο στην Ιαπωνία. Αυτό που με έχει συγκλονίσει είναι ότι περνάνε άνθρωποι έξω από το μαγαζί και κλαίνε.”

Ωστόσο, το πιο όμορφο συναίσθημα είναι όταν πηγαίνουν νέα παιδιά και του ζητάνε να τους φτιάξει καινούργια, δικά τους στιβάνια. Ο Γιώργος Πιρπινάκης τότε  είναι που αντιλαμβάνεται ότι η ιστορία των κρητικών στιβανιών θα ζει για πάντα… όσα χρόνια και να περάσουν.

“Πάρα πολλά παιδιά εδώ παντρεύονται παραδοσιακά. Έρχονται τώρα νέα παιδιά 25 με 35 χρονών και μου παραγγέλνουν τα γαμπριάτικά τους στίβανια. Και τα φοράνε και στην εκκλησία και στο κέντρο που χορεύουνε κανονικά. Και εκτός από αυτό, γίνονται και πάρα πολλές βαφτίσεις παραδοσιακές και μας ζητάνε να φτιάχνουμε μικρά στιβανάκια από 20 νούμερο για ενός χρόνου παιδάκι μέχρι 5 – 6 χρονών, τα οποία τα βαφτίζουνε παραδοσιακά.”

Ο πατέρας του Λευτέρης που του έμαθε την τέχνη, συνήθιζε να λέει: «Για να κατασκευάσω δύο ζευγάρια στιβάνια χρειάζεται μια ολόκληρη μέρα, από το πρωί μέχρι το βράδυ.» Ο ίδιος συμπληρώνει: «Κάποτε βέβαια μπορούσα να φτιάξω και πέντε ζευγάρια τη μέρα. Είναι μια αρκετά επίπονη διαδικασία από το να ράψεις το δέρμα μέχρι να φτιάξεις τους πάτους, να καρφώσεις τις ξυλόμπροκες, να τα αμπαλάρεις… Όλα γίνονται στο χέρι…».

Παραδέχεται πως όταν κλείνει την πόρτα στο Στιβανάδικο στην οδό Σκρύδλωφ και στέκεται απέναντι ήσυχος, αισθάνεται σίγουρα πλήρης και γεμάτος από τις χαρές που έχει πάρει από την τέχνη του “στιβανά”: “Συνεργάζομαι με πάρα πολλούς Χορευτικούς Συλλόγους σε όλο τον κόσμο: Αυστραλία, Αμερική που είναι η ομογένεια. Ήδη τώρα έχω φτιάξει 8 ζευγάρια άσπρα και πάνε για Μελβούρνη.”

Διαβάστε επίσης:

Πρόσωπα της Κρήτης: Ο Μανώλης είναι ο μοναδικός στιβανάς του Ρεθύμνου!