Κι όμως δεν είναι το Μονακό: Αναγνωρίζετε ποια είναι η υπέροχη ελληνική πόλη της φωτογραφίας;

Βόλτα στις συνοικίες της παλιάς πόλης, ανάβαση στο κάστρο, περίπατος στο λιμάνι με τους παλιούς κυβόλιθους, ψώνια στους πεζόδρομους, περιήγηση στη σκιά των τεράστιων καπναποθηκών, φαγητό σε ταπεινά ουζερί με εκλεκτούς μεζέδες: η Καβάλα είναι μια πόλη-εμπειρία!

Μια οχυρωμένη χερσόνησος με μακρόχρονη ιστορία, ένα λιμάνι και μια θάλασσα… από μπετόν: αν μείνεις μόνο στην εξωτερική της όψη, την Καβάλα δεν θα την αγαπήσεις, ιδιαίτερα όταν περπατώντας έρθεις αντιμέτωπος με τους ακαλαίσθητους όγκους των πολυκατοικιών που άφησε η εποχή της αντιπαροχής, την εγκατάλειψη των νεοκλασικών, την έλλειψη καθαριότητας και την αμφιλεγόμενη αισθητική των νεοπλουτίστικων σπιτιών με τα οποία έχουν πλημμυρίσει τα προάστια.

Καβάλας με θέα στην Παναγία, όπως ονομάζεται η παλιά πόλη.” />

Το λιμάνι της Καβάλας με θέα στην Παναγία, όπως ονομάζεται η παλιά πόλη.Την Καβάλα θα την αγαπήσεις όταν γνωρίσεις τους ανθρώπους της. Οταν ψάξεις τον δρόμο σου στον δαίδαλο των συνοικιών της Παναγίας, όταν ανέβεις στο κάστρο, όταν μπεις στο Ιμαρέτ και χαζέψεις το ηλιοβασίλεμα έχοντας σε πρώτο πλάνο τους μολύβδινους τρούλους του. Οταν φας ψαράκι στο «Ναυπηγείο» με θέα το παλιό καρνάγιο και τη χλομή χειμωνιάτικη θάλασσα.Οταν περάσεις κάτω από τις Καμάρες. Οταν σταθείς μπροστά στις γιγάντιες καπναποθήκες με τα σπασμένα τζάμια – κτίρια που εκπνέουν μαζί με την υγρασία και τους ψιθύρους χιλιάδων ανθρώπινων ιστοριών: αναμνήσεις μιας ακμαίας μεγαλοαστικής και αστικής τάξης με την κουλτούρα και την πολυτελή ζωή της, ταπεινές ζωές φτωχών προσφύγων και καπνεργατών, οι μορφές των οποίων ζουν για πάντα στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Μουσείου Καπνού.Δεκάδες φυλές και εθνότητες συνυπήρξαν σ’ αυτή την πόλη με τα διαφορετικά ονόματα – Νεάπολη, Χριστούπολη, Καβάλα.Στην αλλοτινή «Μέκκα του καπνού», με το λιμάνι της που ήταν ανέκαθεν η ανάσα της, ο ανοιχτός ορίζοντας, μια διαρκής μεταφορά πληροφοριών για άλλους τρόπους ζωής, για ξενόφερτες συνήθειες, εμπορεύματα και ζωές.

Καβάλας όπως φαίνεται από το κάστρο.” />

Η πόλη της Καβάλας όπως φαίνεται από το κάστρο.Το λιμάνι με τους φοίνικες και τους κυβόλιθους που επιχωματώθηκε, μεγάλωσε και ύστερα περιτριγυρίστηκε από πολυκατοικίες, χωρίς ωστόσο να διώξει τους ψαράδες, που ακόμη καθαρίζουν τις βάρκες τους δίπλα στον κόσμο που κάνει τη βόλτα του εκεί.Παρελθόν, παρόν και μέλλον σφιχταγκαλιάζονται σ’ αυτήν τη μακεδονική πόλη του Βορρά. Μια πόλη φιλόξενη, ζωντανή και… ματαιόδοξη. Αν οι άνθρωποί της συνειδητοποιούσαν πόσο μεγάλη προίκα τούς έχει αφήσει το χθες και φρόντιζαν να τη διαφυλάξουν, δεν θα σπαταλούσαν τόσο χρόνο και σκέψη στα κραυγαλέα και τόσο πρόσκαιρα αποκτήματα του σήμερα…

Χαρακτηριστικό σπίτι στην παλιά πόλη. Βρίσκεται απέναντι από το Ιμαρέτ, έχει αναστηλωθεί και το εσωτερικό του είναι εξαιρετικά διαμορφωμένο και διακοσμημένο.

Διαχρονικό σταυροδρόμι πολιτισμών
Νεάπολη ήταν το αρχαιότερο όνομα της πόλης που δημιουργήθηκε στον οχυρό βράχο της χερσονήσου (Παναγία) που μοιάζει σαν νησί και στον οποίο περιορίστηκε η ζωή των ανθρώπων για 2.500 χρόνια!Ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή υπήρξε από την Υστερη Νεολιθική εποχή και την Πρώιμη εποχή του Σιδήρου (4.500-2.000 π.Χ.). Η ίδρυση της Νεάπολης ως αποικίας της Θάσου πρέπει να έγινε γύρω στα μέσα του 7ου αι. π.Χ. Η προνομιακή της θέση -που αναγνωρίστηκε σε όλες τις ιστορικές περιόδους- της έδωσε πολύ αργότερα, τον 19ο αιώνα, τον χαρακτηρισμό «Θερμοπύλες της Μακεδονίας».

Το τζαμί της μουσικής στην Παναγία έχει αναστηλωθεί πρόσφατα.Από εδώ περνούσε ο αρχαίος δρόμος που ένωνε Ανατολή και Δύση, Ευρώπη με Ασία και τον οποίο ακολούθησαν Πέρσες και Μακεδόνες, ενώ αργότερα έγινε η Εγνατία οδός. Από τη Νεάπολη ξεκινούσε ο δρόμος που οδηγούσε στους Φιλίππους και στο Παγγαίο με τα κοιτάσματα χρυσού, εδώ κατέληγαν οι θαλάσσιοι δρόμοι από τη Ν. Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου και τη Μ. Ασία.Η πόλη υποβαθμίστηκε όταν ο Φίλιππος Β’ κατέλαβε την περιοχή και ίδρυσε τους Φιλίππους, λειτούργησε ωστόσο για πολλούς αιώνες ως επίνειό τους. Στη ρωμαϊκή εποχή το λιμάνι άκμασε και πάλι. Η Νεάπολη ήταν η πρώτη πόλη όπου αποβιβάστηκε ο Απόστολος Παύλος, το 49 μ.Χ. για να πάει στους Φιλίππους. Μεταξύ 7ου και 8ου αιώνα (των λεγόμενων «σκοτεινών αιώνων») το όνομα της πόλης άλλαξε σε Χριστούπολη.

Το άγαλμα του Μοχάμεντ Αλι, στην ομώνυμη πλατεία. Δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα. Αριστερά είναι το κονάκι του και δεξιά η εκκλησία της Παναγίας.Στην οθωμανική περίοδο, και κυρίως μετά το 1530, οπότε ανακατασκευάστηκε το κάστρο της χερσονήσου και επισκευάστηκε το παλιό υδραγωγείο (Καμάρες), η πόλη άρχισε να αποκτάει υποδομές.Ο Ιμπραήμ πασάς, βεζύρης και κουνιάδος του σουλτάνου Σουλεϊμάν, ίδρυσε το Ιμαρέτ, το οποίο έγινε καθοριστικός παράγοντας για την εξέλιξή της. Οθωμανικές οικογένειες κατοίκησαν τη χερσόνησο, ο πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά λόγω και του εποικιστικού προγράμματος των Οθωμανών, κτίστηκαν τζαμιά, τεκέδες, χαμάμ και ο πληθυσμός εξισλαμίστηκε.

Τα τείχη της θάλασσας, κάτω από τον φάρο.Το όνομα Καβάλα εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο τέλος του 14ου αιώνα και επικράτησε στο δεύτερο μισό του 15ου. Στην ακρόπολη της χερσονήσου ήταν έως το 1880 το διοικητικό κέντρο της περιοχής, ενώ το 1864 η πόλη άρχισε να επεκτείνεται και εκτός των τειχών της. Τον 19ο αιώνα στην Παναγία υπήρχαν τρεις μουσουλμανικές συνοικίες: του Χουσεΐν Μπέη, του Χαλίλ μπέη και του Καδή Αχμέτ εφέντη.Στις αρχές του 20ού αιώνα ο χεβίδης της Αιγύπτου Αμπάς Χιλμί αγόρασε το φρούριο από τους Τούρκους και στο τέλος της δεκαετίας του 1960 το κάστρο περιήλθε στην κυριότητα του Δήμου Καβάλας.

Περιδιαβαίνοντας στην Παλιά πόλη

Περπατώντας πάνω στα τείχη απολαμβάνεις μοναδική θέα.

Στην παλιά πόλη, που ονομάζεται Παναγία, τα σημαντικότερα αξιοθέατα είναι το κάστρο και η ακρόπολη, το Ιμαρέτ και ο παλιός φάρος στο τέλος της οδού Θεοδώρου Πουλίδου, κάτω από τον οποίο υπάρχουν τα βράχια της Παναγίας. Τα παιδιά του 7ου Δημοτικού σχολείου που βρίσκεται στην άκρη της χερσονήσου έχουν το προνόμιο να απολαμβάνουν το διάλειμμά τους σε ένα από τα ωραιότερα προαύλια της Ελλάδας, κομμάτι της οποίας αποτελούν το παλιό τείχος και ο φάρος.
Κομβικό σημείο στην παλιά πόλη είναι η πλατεία του Μοχάμεντ Αλι, που δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα με το γκρέμισμα των σπιτιών όπου κατοικούσαν οι χριστιανοί κατά την τουρκοκρατία. Στο κέντρο υψώνεται το άγαλμά του, ανάμεσα στο κονάκι του και στην εκκλησία της Παναγίας. Η τελευταία κτίστηκε μετά το 1965 πάνω στην παλιότερη μεταβυζαντινή τρίκλιτη βασιλική, που έδωσε το όνομά της στην περιοχή. Το ορειχάλκινο άγαλμα του έφιππου Μοχάμεντ Αλι, φιλοτεχνημένο από τον Στενημαχίτη γλύπτη Κωνσταντίνο Δημητριάδη, έγινε κατά τη μεταφορά του αιτία να ανοίξει η σημερινή οδός Θ. Πουλίδου (άλλοτε Ζαλόγγου).

Το συγκρότημα του Ιμαρέτ σήμερα λειτουργεί ως πολυτελής χώρος φιλοξενίας. Μόνο με ειδική άδεια μπορείτε να περιηγηθείτε στις εσωτερικές αυλές και στους εξαιρετικά διακοσμημένους εσωτερικούς χώρους.Το κονάκι του (δηλαδή το σπίτι της οικογένειάς του) είναι κτισμένο στα τέλη του 18ου αιώνα και υποδειγματικά αναστηλωμένο, όπως και το «Ιμαρέτ», από τους Μισιριάν, οι οποίοι για ένα διάστημα το αξιοποίησαν ως εστιατόριο και στη συνέχεια ως εκθεσιακό χώρο και έδρα του «Ιδρύματος Μοχάμεντ Αλι». Θεωρείται πως ήταν ένα από τα μεγαλύτερα και καλύτερα αρχοντικά της τότε πόλης της Καβάλας. Αποτελείται από ισόγειο και όροφο και περιβάλλεται από ωραίους κήπους. Είναι από τα λίγα σπίτια οθωμανικής αρχιτεκτονικής με ξεχωριστό χώρο ανδρών (selamlik) και γυναικών (harem).Περπατώντας από την οδό Μοχάμεντ Αλι θα ανακαλύψετε την παλιά συνοικία και είναι ευκαιρία να περάσετε από το τζαμί του Χουσεΐν Μπέη (που ονομάστηκε και της μουσικής, καθώς εδώ έκανε πρόβες η μπάντα του δήμου μετά την απελευθέρωση) στο οποίο έγιναν έργα αναστήλωσης από τον δήμο, όπως και στον μεντρεσέ του 17ου αιώνα που υπάρχει δίπλα. Κάτω από το τζαμί έχει ανασκαφεί ναός με φάσεις παλαιοχριστιανικών και μεσοβυζαντινών χρόνων.

Το μεστζίτ (χώρος προσευχής) μέσα στο Ιμαρέτ.Στη συνέχεια μπορείτε να ανηφορίσετε προς το Κάστρο και να βγείτε από την ανατολική πλευρά της Παναγίας, απ’ όπου θα απολαύσετε τη θέα στην πόλη.

Αρχιτεκτονική

Περίπου τα μισά από τα παλιά σπίτια της Παναγίας κατεδαφίστηκαν ή κατέρρευσαν από την εγκατάλειψη μετά τον πόλεμο, για να κτιστούν στη θέση τους νέα. Η πολιτεία δεν έδειξε ούτε δείχνει σχεδόν καμία μέριμνα για όσα διατηρήθηκαν. Τα περισσότερα από τα σπίτια μπορούν να ενταχθούν σε μια κύρια ομάδα, με τα χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής που κυριαρχούσε στα Βαλκάνια και σ’ όλη την επικράτεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας, μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.

Στη διάρκεια της αναστήλωσης του μνημείου του Ιμαρέτ χρησιμοποιήθηκε αυθεντικό μολύβι για τους παλιούς τρούλους -και η συντήρησή του είναι μια διαρκής… προσπάθεια.Είναι κτισμένα από οικοδομικές συντεχνίες μαστόρων από τη Δυτική Μακεδονία, Ηπειρωτών και Αλβανών. Σε μια δεύτερη κατηγορία ανήκουν ορισμένα αρχοντικά παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με νεοκλασικά και μπαρόκ στοιχεία, κατοικίες της οθωμανικής αριστοκρατίας της επαρχίας. Στα σπίτια της τρίτης ομάδας, κτισμένα μετά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, είναι εμφανής ο αστικός χαρακτήρας. Μια τέταρτη ομάδα σπιτιών συνδυάζει τον οθωμανικό νεοκλασικισμό και το μπαρόκ. Μια πέμπτη ομάδα αποτελούν λίγα σπίτια κτισμένα μετά το 1900, με εκλεκτικιστικά χαρακτηριστικά και ελάχιστα με νεοκλασικά στοιχεία.

Το κάστρο και η ακρόπολη

Το καρνάγιο είναι μέρος της πόλης. Εδώ λειτουργεί και ένα πολύ ατμοσφαιρικό ουζερί που το αγαπούν πολύ οι Καβαλιώτες.Η ακρόπολη που βλέπετε σήμερα κατασκευάστηκε από τους Οθωμανούς πάνω στα ερείπια βυζαντινού κάστρου σε δύο φάσεις: το 1425 και το 1530, όταν έγινε και ο εξωτερικός περίβολος με την προσθήκη του οποίου το κάστρο επεκτάθηκε και αύξησε την αμυντική του ισχύ. Το πιο σημαντικό τμήμα της ακρόπολης ήταν ο εσωτερικός περίβολος μέσα στον οποίο υπήρχαν η δεξαμενή νερού -πάνω από την οποία κτίστηκε μικρό τζαμί- η αποθήκη πυρομαχικών και τροφίμων, ο κεντρικός κυλινδρικός πύργος και τα καταλύματα της φρουράς.
Ο εξωτερικός περίβολος, κτισμένος το διάστημα 1530-1536, ένωνε την ακρόπολη με τα περιμετρικά τείχη της χερσονήσου και οχύρωνε την πιο χαμηλή πλευρά του λόφου προς την πλευρά του λιμανιού. Σ’ αυτόν υπάρχουν οι δύο πύλες εισόδου στην ακρόπολη.

Προσφυγικά σπίτια «ενσωματωμένα» στις Καμάρες. Μόνο η εξωτερική τους όψη πάντως έχει βαφτεί.Το κάστρο κτίστηκε σε εποχή που δεν χρησιμοποιούσαν πυρίτιδα και προοριζόταν να αντισταθεί σε επιθέσεις με τόξα, βέλη, ξίφη. Ετσι, στα κατοπινά χρόνια δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις νέες τεχνικές του πολέμου και είχε μικρή αμυντική ισχύ.Γι’ αυτούς τους λόγους και επειδή δεν υπήρχε μεγάλος κίνδυνος εξωτερικών επιθέσεων, από το 1700 και μετά έπαψε να αποτελεί αμυντικό κέντρο της περιοχής, έγινε όμως τόπος εξορίας και φυλάκισης υπηκόων του σουλτάνου.

Καβάλας δεν έχουν συντηρηθεί, με αποτέλεσμα να καταρρέουν.” />

Καβάλας δεν έχουν συντηρηθεί, με αποτέλεσμα να καταρρέουν.” rel=”lightbox-group1″ href=”http://content-mcdn.ethnos.gr/filesystem/images/20101005/low/assets_LARGE_t_420_30671538.JPG”>Τα τεράστια κτίρια των καπναπο­θηκών της Καβάλας δεν έχουν συντηρηθεί, με αποτέλεσμα να καταρρέουν.Στην ακρόπολη μέχρι το 1880 βρισκόταν το διοικητικό κέντρο της Καβάλας και της γύρω περιοχής και ήταν εγκατεστημένες οι τουρκικές Αρχές και οι αξιωματούχοι.Εξακολούθησε να αποτελεί κέντρο της μία έως δύο δεκαετίες μετά την επέκταση της πόλης εκτός των τειχών, το 1864.

Ιμαρέτ: Ενα μνημείο μοναδικό
Οσοι μείνουν εκεί ή καταφέρουν να περιηγηθούν στο Ιμαρέτ (το οποίο σήμερα αποτελεί πολυτελή χώρο φιλοξενίας, άρα δεν είναι ανοιχτό στο κοινό, όπως άλλα μνημεία), μένουν άφωνοι από τη μοναδική του ατμόσφαιρα και γοητεία. Το οικοδόμημα ίδρυσε ο Μεχμέτ Αλή πασάς (ή Μοχάμεντ Αλι) το 1817 στη γενέθλια πόλη του.

Κρίμα. Γιατί έτσι η πόλη είναι σαν να γυρίζει την πλάτη στο παρελθόν της…Επιβιώνει αναστηλωμένο υποδειγματικά από την οικογένεια των καπνεμπόρων Μισιριάν – και ειδικότερα την Αννα Μισιριάν η οποία το 2001, μετά από μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις, επινοικίασε το μνημείο από την αιγυπτιακή κυβέρνηση στην οποία ανήκει (βλ. και Διαμονή).

Το συγκρότημα των κτιρίων ήταν ένα kulliye (αρχιτεκτονικό συγκρότημα για την ισλαμική εκπαίδευση) κτισμένο πάνω σε παλαιότερο ιμαρέτ του Ιμπραήμ Πασά, βεζύρη και κουνιάδου του σουλτάνου Σουλεϊμάν. Παρείχε κοινωνικές και εκπαιδευτικές υπηρεσίες και το αποτελούσαν δύο μεντρεσέδες (εκπαιδευτικά ιδρύματα – ιεροδιδασκαλεία), δύο μεστζίτ (χώρος προσευχής που τον χρησιμοποιούσαν και ως αίθουσα διδασκαλίας), ιμαρέτ (κουζίνα για σούπα), μεκτέμπ (σχολείο πρώτης βαθμίδας), γραφεία διεύθυνσης όπου κάποιες φορές έμεναν και οι καθηγητές.

Οι αρχικοί φιλανθρωπικοί και μορφωτικοί στόχοι του ιδρύματος ατόνησαν με τον καιρό και από το 1858 άρχισαν να το θεωρούν έως και επιβλαβές για την πόλη – πολλοί μάλιστα το αποκαλούσαν τεμπελχανείο και ζητούσαν την κατάργησή του και την ίδρυση σχολείων στη Θάσο. Παρ’ όλα αυτά συνέχισε μέχρι το 1902 να λειτουργεί ως Ιεροδιδασκαλείο και μέχρι το 1923 ως φιλανθρωπικό ίδρυμα, που έδινε δωρεάν συσσίτια στους φτωχούς. Για διάφορους λόγους παρέμεινε αιγυπτιακή ιδιοκτησία.

Με την ανταλλαγή των πληθυσμών και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’70 στα κτίρια του Ιμαρέτ κατοίκησαν οικογένειες προσφύγων ή άποροι και κάποιοι χώροι χρησιμοποιήθηκαν ως αποθήκες για τα μαγαζιά που υπήρχαν γύρω – μια χρήση που συνεχίστηκε για καιρό.Στη διάρκεια της δικτατορίας, το 1967, έγινε διοικητική αποβολή τους και τα κτίρια ερήμωσαν: το Ιμαρέτ πέρασε σε περίοδο παρακμής. Στο πρόσφατο παρελθόν ένα τμήμα του έγινε καφετέρια και ταβέρνα (!), ενώ η τρίγωνη αυλή εξακολούθησε να έχει χρήση αποθήκης.

Αρχιτεκτονική του Ιμαρέτ

Η αναστήλωση του μνημείου, που έχει κηρυχθεί διατηρητέο, κράτησε 22 μήνες. Το συγκρότημα του Ιμαρέτ χαρακτηρίζεται από τη λιτή του διακόσμηση και τα γεωμετρικά σχήματα. Εχει έντονα χαρακτηριστικά της τουρκο-μπαρόκ περιόδου, πολλές καμπύλες επιφάνειες, τους χαρακτηριστικούς μολύβδινους τρούλους και καμινάδες σε διάφορα ύψη – καθώς όλα τα κελιά του είχαν τζάκι. Υπέροχες είναι οι τρεις εσωτερικές του αυλές και κυρίως η μεγάλη τετράγωνη με την κινστέρνα που σήμερα αποκαλείται «κήπος του νερού».

Η δυτική του πλευρά, πάνω από τα απότομα βράχια, είναι ορατή κυρίως από το λιμάνι, από την αφετηρία των λεωφορείων: εκεί υπάρχουν κομμάτια του τείχους της παλιάς πόλης «ενσωματωμένα» στο Ιμαρέτ. Οι Μισιριάν έχουν δημιουργήσει και μια ΜΚΟ, το «Ινστιτούτο Μοχάμεντ Αλι», που ήδη διοργανώνει στο «κονάκι» του εκδηλώσεις και εκθέσεις με σκοπό την αλληλοκατανόηση πολιτισμών και την προβολή της Ελλάδας στη Μ. Ανατολή και της Αιγύπτου στην Ευρώπη.

Η πόλη… εκτός των τειχών
Μετά το 1850 με την ανάπτυξη και του εμπορίου καπνού, η Καβάλα επεκτάθηκε εκτός των τειχών της χερσονήσου, στην περιοχή του Αϊ-Γιάννη, όπου κτίστηκαν τα μέγαρα των Ελλήνων και ξένων εμπόρων, και κοντά στο λιμάνι. Η Παναγία άρχισε να εγκαταλείπεται από τους κατοίκους της μαζικά μέσα στη δεκαετία του 1970, καθώς το διαμέρισμα σε πολυκατοικία έγινε συνώνυμο της βελτίωσης της ποιότητας ζωής – κι έτσι το καινούργιο τμήμα της πόλης γέμισε ακαλαίσθητα μεγάλα κτίρια και το μπετόν κυριάρχησε.

Στα παγκάκια της πλατείας Ελευθερίας -άλλοτε πλατείας Φουάτ- οι ηλικιωμένοι κάνουν ολοήμερη… κατάληψη: αυτοί ίσως θυμούνται πως η πλατεία, που σήμερα γεμίζει καθημερινά από κόσμο και περιβάλλεται από καταστήματα, φτιάχτηκε το 1928 αφού κατεδαφίστηκε το μεγάλο καραβανσεράι και τα μικρότερα χάνια κοντά του. Πλήθος κόσμου περπατάει στην Κωστή Παλαμά, αλλά και στην εμπορική οδό Ομονοίας. Βουίζει και στον πεζόδρομο της Μεγάλου Αλεξάνδρου, με τα πολυάριθμα μαγαζιά, τα καφέ-μπαρ και τη μεγάλη καπναποθήκη που μετατράπηκε σε εμπορικό κέντρο.Συνεχίζοντας φτάνει κανείς στην πλατεία του Καπνεργάτη, όπου δεσπόζει η Δημοτική Καπναποθήκη κτισμένη γύρω στο 1900 από Βενετούς αρχιτέκτονες. Συνδυάζει οθωμανικό νεοκλασικισμό και μπαρόκ, με πλήθος γλυπτών στοιχείων και ανάγλυφων από σοβά, στέμματα, ρόδακες, κ.ά.

Kοντά στην πλατεία Ελευθερίας υπάρχει η παλιά γειτονιά του Αγίου Νικολάου με μικρομάγαζα. Εκεί θα δείτε και την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που ήταν παλιό τζαμί. Εξωτερικά υπάρχει ψηφιδωτή παράσταση. Πίσω της είναι ένα μνημείο και υπολείμματα από βάση κίονα: σύμφωνα με την παράδοση επάνω του υπάρχει αποτύπωμα από το πρώτο πάτημα του Παύλου στη Μακεδονία. Η μεγάλη εκκλησία του Αγίου Παύλου κτίστηκε στις αρχές του 20ού αιώνα.

ΟΙ ΚΑΜΑΡΕΣ είναι το πιο αναγνωρίσιμο σημείο της Καβάλας κηρυγμένο ως διατηρητέο μνημείο. Μόνιμα πολιορκημένες από αυτοκίνητα, αποτελούν τμήμα ενός μεγάλου συστήματος ύδρευσης του βράχου της Παναγίας, όπου ήταν περιορισμένη για πολλούς αιώνες η πόλη. Είχε μήκος 6.400 μέτρων και ανοιχτή ροή – κάτι που δείχνει ότι λειτουργία του δεν βασιζόταν σε αρχές συγκοινωνούντων δοχείων, αλλά στις πολύ καλά μελετημένες κλίσεις. Τη σημερινή μορφή πήρε την εποχή του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς (1520-1530), που είχε φιλόδοξα σχέδια για την ανοικοδόμηση της πόλης. Δεν είναι συνηθισμένη οθωμανική κατασκευή.

Από μελέτες της τοιχοποιίας των κατώτερων τμημάτων οι ειδικοί θεωρούν ότι είναι παλαιότερο. Ενδεχομένως πρόκειται για το ρωμαϊκό υδραγωγείο της αρχαίας Νεάπολης, που εξακολούθησε να χρησιμοποιείται συντηρούμενο από τους βυζαντινούς. Από τους Οθωμανούς δεν ανοικοδομήθηκε, αλλά αναστηλώθηκε.Οι Καμάρες, μήκους 270 μ. και μέγιστου ύψους 26 μ., κτισμένες με ντόπιους γρανιτόλιθους και πλίνθους, πατούν σε 18 «ποδαρικά», που γεφυρώνονται από ισάριθμα τόξα.

Επάνω στις Καμάρες θα δείτε σήμερα «κολλημένα» κάποια προσφυγικά σπιτάκια, τα οποία μάλιστα έχουν αναστηλωθεί και βαφτεί. Κοντά τους υπάρχει μεντρεσές και απέναντι μερικά από τα παλιά μαγαζάκια του 20ού αιώνα με χαρακτηριστικές ξυλοκατασκευές. Το υδραγωγείο ήταν σε χρήση μέχρι τον 20ό αιώνα.

Οπου υπάρχει καπνός…

Καθώς βρισκόταν κοντά σε περιοχές όπου καλλιεργούσαν την ποικιλία καπνού μπασμάς και χάρη στο λιμάνι της, η Καβάλα συγκέντρωσε στα μέσα του 19ου αι. την εμπορική εκμετάλλευση των καπνών της Βαλκανικής. Η ανάπτυξη του καπνεμπορίου έφερε στην πόλη εμπορικούς οίκους της Ευρώπης και προξενεία ευρωπαϊκών χωρών. Η μεγάλη οικονομική ανάπτυξη προκάλεσε σημαντικές αλλαγές στην κοινωνία της Καβάλας και οδήγησε στη δημιουργία μιας λαμπερής αστικής τάξης που έκανε συναλλαγές με την Ευρώπη.

Η συσσώρευση εργατών από την ύπαιθρο και αργότερα Μικρασιατών προσφύγων διαμόρφωσε παράλληλα ένα σημαντικό συνδικαλιστικό κίνημα που είχε επίδραση σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Η οικονομική ζωή της Καβάλας, όσον αφορά στο καπνεμπόριο, πέρασε σε περίοδο ύφεσης μετά το 1950, με τη μαζική εισαγωγή της ποικιλίας καπνού «βιρτζίνια», που συνδέεται με την είσοδο των πολυεθνικών κεφαλαίων.ΟΙ ΚΑΠΝΑΠΟΘΗΚΕΣ είναι διάσπαρτες σε όλο το κέντρο της πόλης, από τον Αϊ-Γιάννη μέχρι το καρνάγιο και από τη Βενιζέλου μέχρι την Πτολεμαίου.

Ωστόσο αρκεί να ανηφορίσετε τη Δαγκλή ή από την καπναποθήκη του Δήμου και το παλιό Ωδείο μέσα από τα στενά μέχρι την πλατεία πίσω από το Εργατικό Κέντρο, για να ανιχνεύσετε την εικόνα της πόλης στα χρόνια της ακμής της.Μέχρι το 1900 οι περισσότερες καπναποθήκες συγκεντρώθηκαν στην παραλιακή περιοχή του Αϊ-Γιάννη και του κέντρου (στο ύψος της σημερινής οδού Βενιζέλου), ώστε να γίνεται εύκολα η μεταφορά και φόρτωση των καπνών στα καράβια. Ετσι δημιουργήθηκε ένα εντυπωσιακό μέτωπο προς τη θάλασσα, ενώ αργότερα καπναποθήκες κτίστηκαν και σε άλλες συνοικίες.Την εποχή της ακμής της εμπορίας του καπνού, μετά το 1918, στην Καβάλα δραστηριοποιούνταν περίπου 50 καπνεμπορικές εταιρείες και στις 160 καπναποθήκες δούλευε το μισό καπνεργατικό δυναμικό της χώρας, περίπου 14.000 εργάτες.

Η ανεργία άρχισε να πλήττει τον κλάδο μετά το 1929, με την παγκόσμια οικονομική κρίση, και μεγάλωσε μέχρι το 1936 όταν, στις διεκδικήσεις των καπνεργατών, οι καπνέμποροι και η κυβέρνηση απάντησαν με την εφαρμογή της τόγκας: την απλή και γρήγορη ποιοτική διαλογή, δεματοποίηση και εξαγωγή των φύλλων του καπνού, χωρίς αράδιασμα κατά μέγεθος. Στη δουλειά αυτή απασχολούνταν πλέον μόνο γυναίκες που πληρώνονταν λιγότερο από τους άντρες, οι οποίοι έμεναν χωρίς δουλειά…

Η άρση από τη Βουλή, τον Μάρτιο του 1953, της κατοχύρωσης του επαγγέλματος του καπνεργάτη και η έξοδος από αυτό των ανδρών, οδήγησε σε μεγάλη παρακμή το μεγαλύτερο κέντρο επεξεργασίας καπνού των Βαλκανίων.

Ο Συνδικα­λισμός

Αναπτύχθηκε νωρίς στην Καβάλα – η πρώτη απεργία μάλιστα χρονολογείται το 1876, ενώ η πρώτη συλλογική σύμβαση εργασίας των καπνεργατών υπογράφηκε το 1914. Οι πρόσφυγες αύξησαν το εργατικό δυναμικό και ενίσχυσαν το συνδικαλιστικό κίνημα. Μεγά­λες απεργίες και συγκρούσεις έγιναν στο λιμάνι της Καβάλας το 1909 και το 1914. Την περίοδο 1927-1928 έγιναν μαζικές απεργίες με νεκρούς και τραυματίες.

Η μορφή τους

Οι καπναποθήκες είχαν ορθογωνική κάτοψη και η μορφή τους καθορίστηκε από την ανάγκη για φως στους χώρους της επεξεργασίας του καπνού και σκιάς στους χώρους αποθήκευσης. Ετσι, στο ισόγειο και τα κάτω πατώματα αποθηκεύονταν τα ακατέργαστα καπνά, κρεμασμένα σε «κρεββαταριές» για αερισμό. Στα πάνω πατώματα, στα «σαλόνια» της επεξεργασίας, γινόταν η διαλογή. Η είσοδος του ισογείου ήταν σχετικά μικρή γιατί η μεταφορά γινόταν με τα χέρια και έτσι διευκολυνόταν ο έλεγχος των καπνεργατών για τυχόν κλεμμένο καπνό. Το υπόγειο, με ή χωρίς φεγγίτες, ήταν στρωμένο με πέτρα και ένα πηγάδι εξασφάλιζε υγρασία με τη μεταφορά νερού στους ορόφους.

FAST INFO

Το ιερό της Παρθένου Στην περιοχή του Ιμαρέτ, στην Παναγία, έχουν βρεθεί τμήματα του περιβόλου και των ανδήρων του ιερού της Παρθένου, τοίχοι κτιρίων από μάρμαρο, αγγεία, ειδώλια, αναθήματα και μικρογραφία ναού-αναθήματος (εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης). Η λατρεία της Παρθένου συνδέεται με τα πρώτα χρόνια της ιστορίας της Νεάπολης.

ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΘεωρείται από τα πιο σημαντικά στη χώρα μας. Εχει ευρήματα προϊστορικά, ανασκαφών της Νεάπολης και της Αμφίπολης. Ιδρύθηκε στη δεκαετία του 1960 από τους καθηγητές του ΑΠΘ Δ. Φατούρο και Γ. Τριανταφυλλίδη. (Ερ. Σταυρού 17, τηλ. 2510 222335, ανοιχτό καθημερινά 08:30-15:30 εκτός Δευτέρας).

ΚΑΠΝΟΥ Οργανώθηκε με πολύ μεράκι και γνώση από τον κ. Γιάννη Βυζίκα. Εκείνος έχει συντονίσει τη συγκέντρωση μοναδικής ποιότητας και ποσότητας υλικού σχετικού με την πρόσφατη ιστορία του καπνού, των καπνεργατών και του κινήματός τους στην Καβάλα. Υπάρχουν επτά θεματικές ενότητες -Καλλιέρ­γεια, Επεξεργα­σία, Επεξεργα­σία Τόγκας, Εκθε­σια­κά δείγματα, Καπνέ­μποροι – Καπνεμπόριο, Καπνεργάτες – Συνδικαλισμός και Τσιγαρο­βιομηχανία- και το αρχείο είναι τεράστιο (Κ. Παλαιολόγου 4, τηλ. 2510 223344, www.tobacco­museum.gr).

Τα τείχη γύρω από την ΠαναγίαΑνακατα­σκευάστηκαν και αυτά από τους Οθωμανούς στις αρχές του 16ου αιώνα. Ακολουθούσαν το σχήμα της χερσονήσου και περιέκλειαν την πόλη. Τότε κτίστηκε και ο εξωτερικός περίβολος των τειχών -που σήμερα έχουν καταστραφεί σχεδόν ολότελα- και η πόλη επεκτάθηκε έξω από την οχυρή χερσόνησο και περιέλαβε ένα τραπεζοειδές κομμάτι γης δίπλα στη θάλασσα και το λιμάνι. Παρά τη συντήρησή τους επί αιώνες και τις επισκευές, σταδιακά η σημασία τους υποβαθμίστηκε και στις τελευταίες δεκαετίες της τουρκοκρατίας εγκαταλείφθηκαν.

6 σημαντικά κτίρια

Μέγαρο Τόκου (1879). Kατοικία του καπνοκόπτη Δημ. Τόκου, όπου στεγάστηκε το προξενείο της Ιταλίας μεταξύ 1879-80. Eχει τα μορφολογικά πρότυπα του οθωμανικού νεοκλασικισμού και μπαρόκ, αλλά διατηρεί και στοιχεία της τοπικής παράδοσης.

Δημαρχείο (1890), κατοικία του Ούγγρου καπνέμπορα Pierre Herzog. Μέχρι το 1921 φιλοξένησε λαμπρές κοσμικές εκδηλώσεις και το 1937 αγοράστηκε από τον Δήμο Καβάλας για να στεγάσει το Δημαρχείο.

Μέγαρο Wix (1898-1900), κατοικία μέχρι το 1925 του Γερμανού, εβραϊκής καταγωγής, βαρόνου Adolf Wix von Zsolna. Είναι νεογοτθικό με ίχνη στοιχείων νεομπαρόκ.

Παλιό Παρθεναγωγείο (1891-1894). Με λιτά νεοκλασικά χαρακτηριστικά στεγάζει σήμερα το 10ο Δημοτικό Σχολείο.

Μεγάλη Λέσχη (1910), που κτίστηκε ως Λέσχη της Ελληνικής Κοινότητας Καβάλας από τη Φιλόπτωχο Αδελφότητα.

Καθολική Αποστολή (1888-92), το κτίριο της Μο­νής Λαζαρι­στών, που αργότερα στέγασε το γαλλικό προξενείο και σχολείο εκμάθησης της γαλλικής γλώσσας.

Ενδιαφέρουσα έκδοση

Πολλά στοιχεία σχετικά με την ιστορία της Καβάλας και την αρχιτεκτονική της θα βρείτε στην πολύ ενδιαφέρουσα δίτομη έκδοση «Η παλιά πόλη της Καβάλας: ο χώρος, οι άνθρωποι και τα τεκμήρια της ιστορίας» του Εξωραϊστικού Πολιτιστικού Συλλόγου Παναγίας «Το Κάστρο».

Καβάλα / Διαμονή«Ιμαρέτ»

(Θ. Πουλίδου 30-32, 2510 620151, www.imaret.com). Θα χρειαζόμασταν πολλές λέξεις για να περιγράψουμε την εμπειρία της διαμονής εδώ! Κυρίαρχη η προσωπικότητα της Αννας Μισιριάν στην οποία οφείλεται κάθε λεπτομέρεια στη διακόσμηση και στις υπηρεσίες και όλες οι μικρές «τελετουργίες» που θα απολαύσετε. Οπως τα λευκά κεριά, τα αναλώσιμα με την υπογραφή Bvlgari, τα μπουμπούκια των τριαντάφυλλων στα κρυστάλλινα βάζα και τις λεβάντες στις πετσέτες, το ειδικό κερί με το οποίο αλείφονται τα ξύλινα πατώματα καθημερινά ώστε η ευωδία του πορτοκαλιού να μένει στους χώρους. Τα μεταξωτά υφάσματα των δωματίων προέρχονται από γαλλικό οίκο που πουλούσε άλλοτε στους Οθωμανούς και υφάνθηκαν σε αργαλειούς ειδικά για το «Ιμαρέτ», τα ασημικά είναι από την Ινδία και όλα τα υφάσματα αλλάζουν ανάλογα με την εποχή.Υπάρχουν 26 ατμοσφαιρικά και πολυτελή δωμάτια και σουίτες με εξαίσια διακόσμηση, θόλους, καντηλέρια, πουπουλένια μαξιλάρια και παπλώματα, μπακιρένιους ή μαρμάρινους νιπτήρες και μπανιέρες με ψηφιδωτά πλακάκια.Πρωινό, καφέ ή ποτό θα πάρετε στα καλόγουστα διακοσμημένα σαλόνια με αντίκες, έργα τέχνης και βιβλιοθήκη, ενώ πριν από λίγο καιρό δημιουργήθηκε και tea room. Υπάρχει επίσης εστιατόριο όπου μπορείτε να απολαύσετε το γκουρμέ γεύμα σας με τη συνοδεία πολύ καλών κρασιών. Κλείστε ραντεβού για ένα αυθεντικό χαμάμ ή για μασάζ και χαλάρωση στη θολωτή εσωτερική κινστέρνα, φωτισμένη από κεριά και απολαύστε το ηλιοβασίλεμα από τους περίφημους μολύβδινους τρούλους.Το «Ιμαρέτ» από το 2004 που λειτουργεί έβαλε την Καβάλα στον διεθνή τουριστικό χάρτη. Είναι μέλος των Relais & Chateaux, τη γνωστή ένωση πολυτελών ξενοδοχείων και γκουρμέ εστιατορίων.

«Nefeli» (Ερυθρού Σταυρού 50, 2510 227441-44, www.nefeli.com.gr). Mε 100 δωμάτια και ιστορία 35 ετών. Εχει ανακαινιστεί πρόσφατα και βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Εχει σαλόνι για πρωινό, εστιατόριο με κήπο, roof garden.

«Galaxy» (Ελ.Βενιζέλου 27, 2510 224811, www.hotelgalaxy.gr). Εχει 150 δωμάτια με βεράντες και θέα. Διαθέτει επίσης μπαρ, εστιατόριο, roof garden.

«Tosca Beach» (2510 244765, www.tosca.gr). Πάνω στην ομώνυμη αμμώδη ακτή που απέχει 6 χλμ. από την πόλη. Εχει 82 δίκλινα δωμάτια και 17 οικογενειακές σουίτες, εστιατόριο και αίθουσες εκδηλώσεων.

«Philoxenia» (2510 245368, www.hotel-philoxenia.gr). Στον Αγιο Σίλα, κοντά στην πόλη. Είναι μέσα σε δάσος 11 στρ. Φτιαγμένο με πέτρα και κεραμίδια, έχει 35 απλά διακοσμημένα δίκλινα δωμάτια και μία σουίτα, καφέ-μπαρ και εστιατόριο, πισίνα με pool bar και εστιατόριο.

«Esperia» (Ερ.Σταυρού 44, 2510 229621-5, www.esperiakavala.gr). Στην παραλιακή οδό με θέα τη θάλασσα. Εχει ανακαινιστεί και διαθέτει 105 δωμάτια, εστιατόριο, μπαρ και σερβίρει πλούσιο πρωινό. Το προτιμούν όσοι ταξιδεύουν επαγγελματικά.

«Egnatia» (στην περιοχή της Δεξαμενής, 2510 244891-4, www.egnatiahotel.gr). Με 45 δωμάτια που έχουν σύγχρονη διακόσμηση και θέα στην πόλη και στο βουνό. Μετά την ανακαίνισή του απέκτησε spa, πισίνα και γυμναστήριο. Εχει συνεδριακό κέντρο 120 θέσεων και στην τραπεζαρία του σερβίρεται πρωινό και γεύμα.

«Lucy» (Καλαμίτσα, 2510 600060, www.lucyhotel.gr). Πέντε αστέρων ξενοδοχείο. Υστερα από 33 χρόνια λειτουργίας, ανακαινίστηκε πλήρως και λειτούργησε ξανά τον Μάιο του 2009. Οκταώροφο κτίριο με 149 δωμάτια διαφόρων τύπων που έχουν καλόγουστη διακόσμηση με γήινα χρώματα, θέα στη θάλασσα και όλες τις σύγχρονες ανέσεις. Υπάρχει πισίνα, το εστιατόριο Ανατολή, εστιατόριο με μεσογειακή κουζίνα που δέχεται και μη πελάτες του ξενοδοχείου, το μπαρ Grand Turismo και pool bar.

Διασκέδαση

«Μικρό Νησί»Σε εξαιρετικό κτίριο του 1900 που αναστηλώθηκε όμορφα και λειτουργεί ως μπαράκι – το οποίο μάλιστα φέτος γιορτάζει τα 30 χρόνια του με διάφορες ενδιαφέρουσες μουσικές εκδηλώσεις. Παίζει τζαζ, φανκ, σόουλ, μπλούζ, ροκ εν ρολ.
Ζωντανό κύτταρο της πόλης είναι η οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου, που έχει αρκετά καφέ-μπαρ όπως το

«Centro» και το «Deza Vu». Κοντά στην πλατεία του Καπνεργάτη υπάρχει η παλιά καπναποθήκη που έγινε το 1998 εμπορικό κέντρο. Στεγάζει τρεις καφετέριες – το «Mauve», το «Αίθριον» και το «Main». Στην οδό Φιλελλήνων υπάρ­χει το «Streat» και το «Zanzi».

«Η Αλίκη έχει λάθος αγόρι»Πολυχώρος δίπλα στο «Μικρό Νησί» που στεγάζεται σε παλιά αποθήκη. Οργανώνει εκθέσεις, θεατρικά έργα κ.λπ., και τον χειμώνα λειτουργεί ως after.

«ΜΑΟ»Στέκι για ψαγμένους με το πορτρέτο του Μάο να κυριαρχεί και τα live σχήματα να εναλλάσσονται, στο κέντρο της πόλης. Είναι αγαπημένο της νεολαίας.

«Factory»Στην ιχθυόσκαλα. Κλαμπ όπου παίζουν και ζωντανή μουσική.

«Μικρή βιβλιοθήκη»Συμπαθητικό καφέ σε πάροδο της Ομονοίας, σε όροφο. Εκεί στεγαζόταν παλιά η βιβλιοθήκη της πόλης.

Φαγητό

«Ωραία Μυτιλήνη» (2510 224749). Μεγάλος κατάλογος με πολλά μεζεδάκια, λαδερά, κρέατα της ώρας.

«Πάνος – Ζαφείρα» (Πλ. Καραολή και Δημητρίου, 2510 227978). Ηταν παλιό ουζερί το οποίο εδώ και αρκετά χρόνια το δουλεύουν η Νίκη και ο Κώστας. Εχει καλό σέρβις. Λειτουργεί από το πρωί και σερβίρει φρέσκο ψάρι και πολλά ενδιαφέροντα πιάτα όπως μυδοπίλαφο, μανέστρα με θαλασσινά, κακαβιά, χταπόδι λιαστό, σαρμαδάκια της πεθεράς, αστακομακαρονάδα, όσπρια και γλυκά χειροποίητα. Εχει και μικρή κάβα κρασιών.

«Καλλιπολίτης» Μικρασιάτικο σκηνικό, στο ταβερνάκι του Τάσου Καλλιπολίτη στην περιοχή της Ιχθυόσκαλας που λειτουργεί 25 χρόνια. Τέσσερα τηγάνια στη σειρά κι εκείνος τηγανίζει τα ψάρια που του φέρνουν κατευθείαν από την Ιχθυόσκαλα και τα συνοδεύει μόνο με σαλάτα.

«Καπνομάγαζο» (Φιλίππου 12, 2510 225130). Ξεκίνησε ως μπαρ. Μετά πρόσθεσε κάποια πιάτα και επειδή είχαν απήχηση τελικά πολλοί κατέληξαν να τρώνε εδώ. Στεγάζεται σε παλιά καπναποθήκη, έχει μοντέρνα διακόσμηση και παίζει κυρίως ροκ μουσική.

«Θάλασσα» (πλ. Καραολή, Τελωνείο, 2510, 229898). Κοντά στη θάλασσα με ζεστή ατμόσφαιρα, φρέσκο ψάρι, κρεατικά και μεγάλη κάβα κρασιών.

«Μπαλαούρο» (Θάσου 19, Σφαγεία, τηλ. 2510 225222). Καλή ταβέρνα που έχει επεκταθεί και στον διπλανό χώρο. Για τοπικούς μεζέδες, θαλασσινά, ψάρια αλλά και κρεατικά. Ανοίγει από τις 11 το πρωί.

«Σούσουρο» (Αγίου Νικολάου 4, 2510 226111). Ιδανικό για τους κρεατοφάγους!

• Εκτός Καβάλας άνοιξαν δύο εστιατόρια με καλό ψάρι: στην παραλία της Σαρακήνας «Ο Καπετάνιος» και στο προάστιο Παλιό η «Μεσόγειος». Λειτουργούν μόνο το καλοκαίρι.
• Καλό σουβλάκι στην Καβάλα θα φάτε στον Κούλη, που κάνει και κεφτεδάκια, και στον Δεληκάρη, που φτιάχνει και καλό κεμπάπ, και στον Σπύρο απέναντι από τον Κούλη, για γύρο στα κάρβουνα.
• Διάσημες είναι οι μπουγάτσες του Ανδρεάδη, στη Μ. Αλεξάνδρου – με κρέμα, με τυρί και με κιμά. Κουραμπιέδες θα πάρετε από τον Ιωσηφίδη και τον Χρυσανθίδη.

«Λαδοφάναρο» (Φαναρίου 4, Καλαμίτσα, 2510 246363). Ο Νίκος και ο Δημήτρης έχουν εντρυφήσει στο θέμα του κρέατος, του κρασιού και της μπίρας και είναι πολύ φιλόξενοι. Θα φάτε μεταξύ άλλων κοψίδια, μπριζόλα, λουκάνικο ή καβουρμά από βουβαλίσιο κρέας που φέρνουν από τις Σέρρες και την Κερκίνη, σπαλομπριζόλα, γιαουρτλού, καγιανά με σίγλινο Μάνης κ.ά. Από τα γλυκά ξεχωρίζει και η πατσαβουρόπιτα και το εξαιρετικό κιουνεφέ σε βούτυρο (μικρασιάτικο κανταΐφι), που φτιάχνει μόνο κατόπιν παραγγελίας ο σεφ Δημήτρης.

«Τεμπελ­χανείο» (Θεοδώρου Πουλίδου, 6948651070). Το πρώην καφενείο και τσαγκαράδικο, από το 1997 λειτουργεί ως ταβέρνα και ανακαινίστηκε πρόσφατα. Είναι σε… στρατηγικό σημείο, ακριβώς απέναντι από το «Ιμαρέτ» και ανοίγει από το πρωί για καφέ. Θα φάτε διάφορα θαλασσινά και ψάρια -μεταξύ αυτών βάτο, ουρές καρχαρία τηγανητές, γάμπαρη- και κρεατικά της ώρας. Εχουν και τσίπουρο δικό τους.

«Ναυπηγείο» (2510 227994). Το ταπεινό μαγαζάκι μέσα στο καρνάγιο θα σας ταξιδέψει στην παλιά καλή Καβάλα. Είναι στέκι για τους Καβαλιώτες μεσημέρι και βράδυ και το δουλεύουν ο Μάκης και η Θωμαΐς. Πρωτοάνοιξε το 1922 ως κυλικείο για να εξυπηρετεί τους εργάτες του καρνάγιου. Απολαύστε τη θαλπωρή από την ξυλόσομπα τον χειμώνα και τις κεφάτες παρέες που παίζουν όργανα και τραγουδούν, τρώγοντας ολόφρεσκα ψάρια, θαλασσινά -κυρίως κουτσομούρα, βάτο, μπακαλιάρο και χταπόδι- και τα λίγα κρεατικά που θα συνοδέψετε με τσίπουρο και δικό τους κρασί.Κείμενο-φωτογραφίες: Βάλυ Βαϊμάκη.

Διαβάστε επίσης στο Athensmagazine.gr:

Παγκόσμιο σοκ: Ο Μάικλ Τζάκσον ζει! Δείτε τον σε σέλφι της κόρης του (PHOTOS)