Eurostat: Κίνδυνος φτώχειας για 1 στα 3 νοικοκυριά στην Ελλάδα

Τη δύσκολη συνθήκη που καλούνται να διαχειριστούν τα ελληνικά νοικοκυριά στην Ελλάδα, όπου ο κίνδυνος φτώχειας πλανάται για περισσότερες από μία στις τρεις οικογένειες, αποτυπώνει σε αριθμούς έρευνα της Eurostat.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ευρώπη μπαίνει σε έναν πολύ δύσκολο χειμώνα, με πολλά μέτωπα ανοιχτά, ενώ παράλληλα μία μεγάλη μερίδα πολιτών βρίσκεται ήδη σε δεινή κατάσταση, γεγονός που ενισχύει τις δυσοίωνες εκτιμήσεις για κοινωνικές αναταραχές και αυξημένους πολιτικούς κινδύνους.

Ειδικότερα, στην έρευνα αναφέρεται ότι 1 στους 5 Ευρωπαίους πολίτες βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Πιο αναλυτικά, 73,7 εκατ. Ευρωπαίοι αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας, 27 εκατ. υποφέρουν από ελλείψεις αγαθών πρώτης ανάγκης και 29,3 εκατ. ζουν σε νοικοκυριά που το κύριο εισόδημά τους προέρχεται από δουλειές του ποδαριού.

Από το σύνολο των παραπάνω, τα 95,4 εκατ. απειλούνται από υψηλό κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, αριθμός που αντιπροσωπεύει το 21,7% του πληθυσμού. Πρόκειται για μια ελαφρά αύξηση σε σύγκριση με το 2020 (94,8 εκατομμύρια, 21,6% του πληθυσμού).

Δύσκολη η εικόνα στην Ελλάδα

Ωστόσο, ο κίνδυνος φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού διαφέρουν μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, με την Ελλάδα να κατατάσσεται στις χειρότερες θέσεις. Πιο συγκεκριμένα, η χώρα μας βρίσκεται στην τρίτη χειρότερη θέση, καθώς περίπου 1 στους 3 Έλληνες αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας – αρκετά πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης (21,7%).

Επίσης, η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη θέση με κριτήριο τα νοικοκυριά με ανήλικα παιδιά που αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες (31,7%), με πρώτη τη Ρουμανία (35,4%).

Οι πιο ευάλωτες ομάδες

Το προφίλ του πιο ευάλωτου ανθρώπου είναι μία νεαρή γυναίκα έως 24 ετών με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο.

Μεταξύ των δύο φύλων, πιο ευάλωτες είναι οι γυναίκες (22,7%) έναντι των ανδρών (20,7%).

Μάλιστα, οι νέοι ηλικίας 18-24 χρόνων είναι πολύ πιο ευάλωτοι (27,3%) έναντι των άνω των 65, που έχουν τον χαμηλότερο κίνδυνο φτώχειας (19,6%).

Τέλος, το 22,5% των νοικοκυριών με ανήλικα παιδιά είναι πιο κοντά στη φτώχεια, έναντι 20,9% των νοικοκυριών χωρίς εξαρτώμενα μέλη.

ΕΛΣΤΑΤ: Το 28,3% του πληθυσμού βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας

Υπενθυμίζονται τα σχετικά στοιχεία που είχε γνωστοποιήσει η ΕΛΣΤΑΤ τον περασμένο μήνα αναφορικά με τον κίνδυνο φτώχειας στη χώρα, όπως αυτά προέκυψαν από την Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών (SILC), έτους 2021, με περίοδο αναφοράς εισοδήματος το έτος 2020.

Με βάση τα στοιχεία της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών 2021, o πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό, σύμφωνα με τον αναθεωρημένο ορισμό (στο πλαίσιο του προγράμματος «Ευρώπη 2030», αναφορικά με την καταπολέμηση της φτώχειας, έχει τεθεί ως στόχος «να μειωθούν κατά 15 εκατομμύρια τα άτομα που βρίσκονται ή που κινδυνεύουν να βρεθούν σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό, εκ των οποίων τα 5 εκατομμύρια να είναι παιδιά» έως το έτος 2030), ανέρχεται στο 28,3% του πληθυσμού της Χώρας (2.971.200 άτομα), παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με το 2020 κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες.

Με βάση τον ισχύοντα μέχρι το 2020 ορισμό του παραπάνω δείκτη (στο πλαίσιο του προγράμματος “Ευρώπη 2020”, αναφορικά με την καταπολέμηση της φτώχειας, ο στόχος ήταν «να μειωθούν κατά 20 εκατομμύρια τα άτομα που βρίσκονται ή που κινδυνεύουν να βρεθούν σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό» έως το έτος 2020), o πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανέρχεται στο 29,5% (3.092.300 άτομα) του πληθυσμού της Χώρας, παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με το 2020 κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες (2020: 28,9%).

Η αύξηση του ποσοστού του κινδύνου φτώχειας ή σε κοινωνικό αποκλεισμό οφείλεται στην αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού σε χαμηλή ένταση εργασίας (από 11,8% το 2020 σε 13,6% το 2021) και του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας από 17,7% το έτος 2020 σε 19,6% το έτος 2021.

Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού είναι υψηλότερος στην περίπτωση των παιδιών ηλικίας 17 ετών και κάτω (32,0%).

Το ποσοστό πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών που διαβιεί σε νοικοκυριά με χαμηλή ένταση εργασίας υπολογίζεται σε 13,6% επί του συνόλου του πληθυσμού αυτής της ομάδας ηλικιών, εμφανίζοντας αύξηση κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το έτος 2020. Το ποσοστό για τους άνδρες ανέρχεται σε 12,5% και για τις γυναίκες σε 14,6%.

Κοινωνικές μεταβιβάσεις και κίνδυνος φτώχειας

Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας πριν από όλες τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (δηλαδή μη συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών επιδομάτων και των συντάξεων στο συνολικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών) ανέρχεται σε 48,2% ενώ, όταν περιλαμβάνονται μόνο οι συντάξεις και όχι τα κοινωνικά επιδόματα, μειώνεται στο 24,7%. Αναφορικά με τα κοινωνικά επιδόματα, επισημαίνεται ότι αυτά περιλαμβάνουν παροχές κοινωνικής βοήθειας (όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το επίδομα στέγασης, το επίδομα θέρμανσης κ.λπ.), οικογενειακά επιδόματα (όπως επιδόματα τέκνων), καθώς και επιδόματα ή βοηθήματα ανεργίας, ασθένειας, αναπηρίας ή ανικανότητας, ή και εκπαιδευτικές παροχές. Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις ανέρχεται σε 19,6%, ως εκ τούτου διαπιστώνεται ότι τα κοινωνικά επιδόματα συμβάλλουν στη μείωση του ποσοστού του κινδύνου φτώχειας κατά 5,1 ποσοστιαίες μονάδες ενώ, εν συνεχεία, οι συντάξεις κατά 23,5 ποσοστιαίες μονάδες. Το σύνολο των κοινωνικών μεταβιβάσεων μειώνει το ποσοστό του κινδύνου φτώχειας κατά 28,6 ποσοστιαίες μονάδες.

Χαρακτηριστικά πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας

Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας το 2021 είναι ελαφρώς υψηλότερο για τις γυναίκες (19,8%) σε σχέση με τους άνδρες (19,4%).

Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας για τους άνδρες και για τις γυναίκες αυξήθηκε κατά 1,9 και 2,0 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα το 2021 σε σχέση με το 2020.

Ο κίνδυνος φτώχειας για άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών εκτιμάται σε 15,6% για τις γυναίκες και σε 11,0% για τους άνδρες.

Ο κίνδυνος φτώχειας για άτομα ηλικίας άνω των 75 ετών εκτιμάται σε 14,0% ενώ για άτομα ηλικίας κάτω των 75 ετών σε 20,2%.

Ο κίνδυνος φτώχειας για τις γυναίκες άνω των 75 ετών εκτιμάται σε 17,4%, ενώ για τους άνδρες της αντίστοιχης ομάδας ηλικιών εκτιμάται σε 9,5%.

Ο κίνδυνος φτώχειας των νοικοκυριών με έναν ενήλικα και τουλάχιστον ένα εξαρτώμενο παιδί ανέρχεται σε 30,1%, ενώ των νοικοκυριών με τρεις ή περισσότερους ενήλικες με εξαρτώμενα παιδιά ανέρχεται σε 31,5% και των νοικοκυριών με δύο ενήλικες και 2 εξαρτώμενα παιδιά σε 18,1%.

Οι εργαζόμενοι 18 ετών και άνω αντιμετωπίζουν χαμηλότερο κίνδυνο φτώχειας σε σύγκριση με τους ανέργους και τους οικονομικά μη ενεργούς (νοικοκυρές κ.λπ.). Το ποσοστό κινδύνου φτώχειας για τους εργαζομένους 18 ετών και άνω ανέρχεται σε 11,3%, σημειώνοντας αύξηση κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το έτος 2020. Αύξηση κατά 1,6 ποσοστιαίες μονάδες παρουσίασε το ποσοστό κινδύνου φτώχειας για τις εργαζόμενες γυναίκες ετών και άνω, ενώ αυξήθηκε κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες το αντίστοιχο ποσοστό για τους εργαζόμενους άνδρες, με τα αντίστοιχα ποσοστά να διαμορφώνονται σε 8,8% και 13,0%.

Για τους ανέργους, όπως ήδη αναφέρθηκε, ο κίνδυνος φτώχειας είναι σημαντικά μεγαλύτερος και ανέρχεται σε 45,4%, παρουσιάζοντας σημαντική διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών (54,3% και 38,6% αντίστοιχα).Ο κίνδυνος φτώχειας για όσους είναι οικονομικά μη ενεργοί (μη συμπεριλαμβανομένων των συνταξιούχων) αυξήθηκε κατά 2,2 ποσοστιαίες μονάδες και ανήλθε σε 27,3 %.

Βάθος (χάσμα) του κινδύνου φτώχειας

Το βάθος (χάσμα) κινδύνου φτώχειας αναφέρεται στην εισοδηματική κατάσταση των ατόμων που βρίσκονται κάτω από το κατώφλι της φτώχειας. Για την εκτίμησή του υπολογίζεται η διαφορά μεταξύ του κατωφλιού του κινδύνου φτώχειας για το σύνολο του πληθυσμού και του διάμεσου ισοδύναμου διαθέσιμου εισοδήματος του φτωχού πληθυσμού, η οποία εκφράζεται ως ποσοστό επί του κατωφλιού του κινδύνου φτώχειας.

Για το έτος 2021, το βάθος (χάσμα) κινδύνου φτώχειας ανήλθε σε 26,4% του κατωφλιού του κινδύνου φτώχειας, σημειώνοντας μείωση σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Με βάση το ποσοστό αυτό, εκτιμάται ότι το 50% των φτωχών κατέχουν εισόδημα μικρότερο από το 73,1% του κατωφλιού του κινδύνου φτώχειας (το οποίο ανέρχεται σε 5.251 ευρώ), δηλαδή κάτω από 3.838 ευρώ, ετησίως, ανά άτομο.

Πηγή: neakriti