«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει την κράτηση Ευρωπαίων πολιτών συμπεριλαμβανομένων των δύο Ελλήνων στρατιωτών στην Τουρκία».
Αυτή είναι η ακριβής διατύπωση στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής για την Τουρκία. Η προσθήκη για τους Ελληνες στρατιώτες είναι το αποτέλεσμα των πιέσεων που άσκησε η ελληνική πλευρά προς πάσα κατεύθυνση, προκειμένου να τερματιστεί η ομηρεία των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στην Τουρκία ασκήθηκαν στις Βρυξέλλες.
Είναι η πρώτη φορά που σε κείμενο συμπερασμάτων καταγράφεται ιστορική αναφορά σε έντονη καταδίκη των παράνομων ενεργειών (illegal activities) της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Αποτυπώθηκε επίσης η πλήρης αλληλεγγύη σε Κύπρο και Ελλάδα.
Πιο αναλυτικά, στα συμπεράσματα των συζητήσεων για την Τουρκία, αναφέρονται τα εξής:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και υπογραμμίζει την πλήρη αλληλεγγύη του με την Κύπρο και την Ελλάδα», ξεκινάει το κομμάτι των συμπερασμάτων.
«Επανεπιβεβαιώνοντας τα συμπεράσματά του από τον Οκτώβριο του 2014 και την Δήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί επειγόντως την Τουρκία να σταματήσει αυτές τις ενέργειες και να σεβαστεί τα κυρίαρχα δικαιώματα της Κύπρου στην εξερεύνηση και εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό και Διεθνές Δίκαιο» τονίζει και συμπληρώνει: «Σε αυτό το πλαίσιο, καλεί την Τουρκία να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας, καθώς και να εξομαλύνει τις σχέσεις της με όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της Κυπριακής Δημοκρατίας».
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη κράτηση Ευρωπαίων πολιτών στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των δύο Ελλήνων στρατιωτών και ζητά τη γρήγορη και θετική επίλυση των θεμάτων αυτών σε διάλογο με τα κράτη-μέλη», αναφέρεται στο επίμαχο θέμα.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί τα θέματα από κοντά», κατέληξε.
Η προσθήκη των λέξεων αποτελεί μια αδιαμφισβήτητη νίκη της ελληνικής διπλωματίας, αφού μέχρι αργά το βράδυ, το κείμενο των συμπερασμάτων δεν συμπεριελάμβανε ρητή αναφορά στους Ελληνες στρατιώτες. Η προηγούμενη εκδοχή του κειμένου αναφερόταν σε «Ευρωπαίους πολίτες» γενικά. Η συγκεκριμένη διατύπωση κάνει και τη διαφορά!
Πάντως, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανέφεραν ότι η σύνοδος Κορυφής ΕΕ-Τουρκία είναι καλό να πραγματοποιηθεί, ώστε να διατηρηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας. Αν μετά το νέο «ευρωχαστούκι» ο Ερντογάν θα θελήσει να παραστεί είναι μία άλλη ιστορία…
Ο Ελληνας Πρωθυπουργός ζήτησε να μην αναβληθεί η συνάντηση της Βάρνας αλλά να ζητηθούν από Γιούνκερ-Τουσκ ξεκάθαρες εγγυήσεις από την πλευρά της Τουρκίας για το σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας αλλά και την διευθέτηση του ζητήματος των δυο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Τουρκία.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, υπήρξε επίσης δέσμευση Γιούνκερ-Τουσκ ότι θα θέσουν το ζήτημα των δύο στρατιωτών στον Ερντογάν, στη Σύνοδο της Βάρνας ασκώντας πίεση για επίλυση του ζητήματος.
Πιέσεις στις Βρυξέλλες
Προς πάσα κατεύθυνση των… Βρυξελλών άσκησε η ελληνική πολιτική ηγεσία. Τόσο ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, όσο και ο αρχηγός της αξιωματικής Αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά και η επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά στις συναντήσεις που πραγματοποίησαν έθεσαν το ζήτημα της συνεχιζόμενης κράτησης των δύο και ζήτησαν υποστήριξη και πρωτοβουλίες για την επίσπευση της απελευθέρωσής τους. Σκοπός η διεθνοποίηση του ζητήματος και η κλιμάκωση των πιέσεων στην Άγκυρα.
Το θέμα έθεσε με έμφαση στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος ο πρωθυπουργός, ζητώντας τη στήριξη και της πολιτικής οικογένειας των Σοσιαλιστών. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και η Φώφη Γεννηματά.
Από το προ-συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος όπου βρέθηκε, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε επίσης το ζήτημα των δύο.«Είναι απαραίτητο να υπάρχουν από την Τουρκία απτά δείγματα γραφής μιας παραγωγικής και ουσιαστικής συνεργασίας που δεν περιορίζεται μόνο στο μεταναστευτικό», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης ο οποίος ξεκαθάρισε ότι συμπεριφορές της Τουρκίας στο Αιγαίο, στην Κύπρο αλλά και της κράτησης των δυο Ελλήνων στρατιωτικών δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές.
Προειδοποίηση προς την Άγκυρα να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο απηύθυνε ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Αντόνιο Ταγιάνι, ζητώντας και την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτών.
«Ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου είναι πάγιο αίτημά μας και αυτό περιλαμβάνει και τους δύο Έλληνες στρατιώτες», είπε ο Ταγιάνι. «Έχουμε καλέσει την Τουρκία να τους απελευθερώσει πολύ γρήγορα», προσέθεσε, αναφέροντας ότι «η Τουρκία είναι ένας από τους συνομιλητές μας αλλά οφείλουν να σέβονται το διεθνές δίκαιο», κατέληξε.