Εύα Καϊλή: Το κόλπο με την ΜΚΟ και ο ρόλος Παντζέρι και Τζόρτζι

Η ίδρυση μιας Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης (ΜΚΟ) με έδρα τις Βρυξέλλες, είναι μια απλή  διαδικασία. Η απόκτηση κύρους και ισχύος και, φυσικά, η διαχείριση κεφαλαίων απαιτεί δύο βασικά συστατικά. Την ενασχόληση της εν λόγω ΜΚΟ με ανθρώπινα ή/και κοινωνικά δικαιώματα και, κυρίως, τη συμμετοχή προσώπων με γνωριμίες και επιρροή εντός της λεγόμενης “ευρωπαϊκής φούσκας” («Eurobubble»)

Ο όρος «Eurobubble» αναφέρεται σε κάτι με το οποίο οι παροικούντες τις Βρυξέλλες και όσοι έχουν εργαστεί εντός και πέριξ του quartier européen, της «ευρωπαϊκής συνοικίας των Βρυξελλών», μπορούν ξεκάθαρα να ταυτιστούν χωρίς να χρειάζονται περισσότερες εξηγήσεις. Για τους υπόλοιπους, ως «ευρωπαϊκή φούσκα» μπορεί να ορισθεί «μια πόλη εντός μιας άλλης πόλης», οι κάτοικοι της οποίας συναναστρέφονται μόνο μεταξύ τους. Πρώην Επίτροποι, Ευρωβουλευτές, βοηθοί Ευρωβουλευτών, διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι και κάθε λογής οικονομικοί και πολιτικοί παράγοντες, ανακυκλώνονται σε θέσεις – κλειδιά διαχειριζόμενοι δυσθεώρητα κονδύλια, προωθώντας συγκεκριμένα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Μόνο οι επίσημα εγγεγραμμένοι λομπίστες που βρίσκονται στις Βρυξέλλες ξεπερνούν τους 20.000, δαπανώντας τουλάχιστον 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ κάθε χρόνο για τις δραστηριότητές τους.

Το παράδειγμα της ΜΚΟ “Fight Impunity“, στην οποία εμπλέκονται δύο από τους πρωταγωνιστές του Κατάρ-gate και συγκεκριμένα ο Ιταλός πρώην ευρωβουλευτής Αντόνιο Παντζέρι και ο στενός του συνεργάτης και σύντροφος της τέως αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Εύας Καϊλή, Φραντσέσκο Τζιόρτζι, είναι χαρακτηριστικό του τρόπου λειτουργίας του παράλληλου σύμπαντος της «ευρωπαϊκής φούσκας», το οποίο διαστέλλεται συνεχώς τις τελευταίες δεκαετίες. Η διαφορά με τις υπόλοιπες αντίστοιχες οργανώσεις είναι ότι το τέλος αυτής είχε όλα τα χαρακτηριστικά ενός θρίλερ. Πολύμηνες παρακολουθήσεις των αρχών. Κατασχέσεις τηλεφωνικών συσκευών και προσωπικών ηλεκτρονικών υπολογιστών. Έφοδοι σε οικίες και σε πολιτικά γραφεία. Βαλίτσες με εκατομμύρια ευρώ και συλλήψεις γνωστών και ισχυρών προσώπων της «Eurobubble».

Η διαδρομή της Fight Impunity: Από το Μιλάνο στις Βρυξέλλες και μέσω Κατάρ, στις βελγικές φυλακές 

Η “Fight Impunity”, ιδρύθηκε μόλις τον Σεπτέμβριο του 2019 με έδρα στις Βρυξέλλες και συγκεκριμένα στην Rue Ducale, πολύ κοντά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το κτήριο Berlaymont, όπου στεγάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο επικεφαλής της εν λόγω ΜΚΟ ήταν ο Αντόνιο Παντζέρι, ο οποίος διετέλεσε γραμματέας του Εργατικού Επιμελητηρίου στο Μιλάνο, από το 1995 έως το 2009 και στην συνέχεια εξελέγη ευρωβουλευτής, μέχρι και το 2019. Στο πλευρό του βρέθηκε ευθύς εξ αρχής ο κ. Φραντσέσκο Τζιόρτζι, σύντροφος της Εύας Καϊλή και πατέρας του 22 μηνών τέκνου τους, ο οποίος είχε εργαστεί για τον κ.  Παντζέρι ως βοηθός του στο γραφείο του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ο κ. Τζιόρτζι αποτελούσε από την πρώτη στιγμή που άφησε το Μιλάνο για να βρεθεί στις Βρυξέλλες, το δεξί χέρι του πρώην Ευρωβουλευτή ο οποίος κατάγεται από την ίδια πόλη του ιταλικού Βορρά. Η δημιουργία της συγκεκριμένης ΜΚΟ ήταν μια πρωτοβουλία του Παντζέρι, ο οποίος το 2019 απέτυχε να επανεκλεγεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αποφάσισε να αξιοποιήσει γνωριμίες και επαφές για να οικοδομήσει ταχύτατα ένα δαιδαλώδες δίκτυο και να αποκτήσει φυσικά τεράστια κέρδη.

Βασικός σκοπός  της “Fight Impunity“, σύμφωνα με το καταστατικό της, ήταν να «υπάρξει ένα νέο όραμα έρευνας το οποίο θα διασφαλίζει ότι δεν θα σταματήσει ο αγώνας κατά της ατιμωρησίας για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Το πρώτο συστατικό για μια «επιτυχημένη ΜΚΟ» με έδρα τις Βρυξέλλες είχε βρεθεί. Το δεύτερο, η συμμετοχή δηλαδή, ισχυρών και γνωστών προσώπων από την φούσκα των Βρυξελλών, ήταν μια απλή διαδικασία. Επίτιμα μέλη, ανάμεσά τους η κυρία Φεντερίκα Μογκερίνι,  πρώην Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας Μπερνάρ Καζνέβ, ο πρώην Επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος και η πρώην ευρωβουλευτής Σεσίλια Βικστρομ, όλοι τους βρέθηκαν στην λίστα  «Επίτιμου Συμβουλίου» της Fight Impunity, την οποία εγκατέλειψαν μόλις οι βελγικές αρχές άρχισαν να ξετυλίγουν το κουβάρι του Qatargate.

Ο Αντόνιο Παντζέρι γνώριζε πολύ καλά πως να προσεγγίσει τα απαραίτητα πρόσωπα που θα έδιναν το κύρος και την ισχύ που χρειαζόταν η ΜΚΟ την οποία ξεκίνησε να διευθύνει μόλις ολοκληρώθηκε η κοινοβουλευτική του θητεία, το 2019,  ώστε να διαχειρίζεται ολοένα και περισσότερα κεφάλαια. Κατά την διάρκεια που εκπροσώπησε την χώρα του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συμμετείχε στην κοινοβουλευτική επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, μια θέση  η οποία τον έφερε κοντά στην τότε επικεφαλής της Ευρωπαϊκής διπλωματίας και de facto  αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής  Φεντερίκα Μογκερίνι, ενώ ως πρόεδρος της Αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με τις χώρες του Μαγκρέμπ (Αλγερία, Λιβύη, Μαρόκο και Τυνησία), ανέπτυξε στενές σχέσεις με αξιωματούχους των εν λόγω χωρών.  Παράλληλα, ο κ. Παντζέρι  συνέχισε να αξιοποιεί τις επαφές του με νυν Ευρωβουλευτές, και ιδιαίτερα με στελέχη της αριστερής πτέρυγας της πολιτικής ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, όπως ο κύριος Αντρέα Κοτζολίνο, ο οποίος λόγω της συμμετοχής του στην Επιτροπή για τις σχέσεις του ΕΚ με τις χώρες του Μαγκρέμπ είναι βέβαιο ότι διαθέτει επαφές με αξιωματούχους του Μαρόκου.

Ο κ. Παντζέρι χρησιμοποίησε τον πρώην βοηθό του και σύντροφο της κυρίας Καϊλή Φραντσέσκο Τζιόρτζι, ώστε να έρθει σε επαφή με την κυρία Μογκερίνι, η οποία ήταν παράλληλα πρύτανης του Κολλεγίου της Ευρώπης. Πρόκειται για ένα είδους φυτώριο, που τροφοδοτεί με νέα πρόσωπα την προαναφερθείσα «ευρωπαϊκή φούσκα». Ο κ. Παντζέρι προσέγγισε επίσης τον πρώην Επίτροπο Μετανάστευσης Δημήτρη Αβραμόπουλο και την την Έμμα Μπονίνο, πρώην υπουργό Εξωτερικών της Ιταλίας και μια σεβαστή προσωπικότητα στην ιταλική αριστερά. Η συμμετοχή τους φυσικά στην εν λόγω ΜΚΟ αποτελούσε απλώς έναν τρόπο να αποκτήσει κύρος και ισχύ η Fight Impunity, καθώς ουδείς εξ αυτών διέθετε ουσιαστικές διοικητικές ή εκτελεστικές αρμοδιότητες.

Ωστόσο η κυρία Μπονίνο, εκτός από την συμμετοχή της στην ΜΚΟ Fight Impunity, υπήρξε και μια εκ των ιδρυτών μιας άλλης ΜΚΟ της “No Peace Without Justice”, διευθυντής της οποίας είναι ο κ. Νικολό Φιγκά Ταλαμάνκα, ο οποίος προσήχθη επίσης από τις βελγικές αρχές για πιθανή εμπλοκή του στο σκάνδαλο που έχει συγκλονίσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έδρα της ΜΚΟ “No Peace Without Justice”, βρίσκεται στο ίδιο ακριβώς κτήριο με την Fight Impunity,  στον αριθμό 41 της Rue Ducale.

Ο λαβύρινθος των ΜΚΟ και η αδυναμία πραγματικού ελέγχου από την ΕΕ

Όπως υπογραμμίζουν πρόσωπα που ασχολούνται επί χρόνια με το ζήτημα ελέγχου των κάθε λογής οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στις Βρυξέλλες για προωθήσουν συμφέροντα εταιρειών ή ακόμα και τρίτων κρατών, το σκάνδαλο του Qatargate, δείχνει στην πράξη ότι οι ισχύοντες κανόνες δεν λειτουργούν αποτελεσματικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της θεαματικής αυτής περίπτωσης με το Κατάρ και το Μαρόκο αποτελεί το γεγονός ότι οι έρευνες ξεκίνησαν από τις ομοσπονδιακές αρχές του Βελγίου και όχι από τα εσωτερικά όργανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή κάποιον άλλον αρμόδιο ευρωπαϊκό όργανο, όπως για παράδειγμα την OLAF η οποία πρέπει να διερευνά περιπτώσεις απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ, διαφθοράς και σοβαρών παραπτωμάτων στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει στην πράξη μια βάση δεδομένων στην οποία πρέπει να εγγράφονται όλες οι ΜΚΟ, οι ομάδες λόμπι, σύμβουλοι, φιλανθρωπικά ιδρύματα και άλλοι οργανισμοί που θέλουν να επηρεάσουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία, επηρεάζοντας ευρωβουλευτές και άλλους πολιτικούς παράγοντες στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο. Κάθε νομικό πρόσωπο που είναι καταχωρημένο στο λεγόμενο Μητρώο Διαφάνειας της ΕΕ οφείλει να δηλώσει τον προϋπολογισμό τους και οποιαδήποτε δωρεά άνω των 10.000 ευρώ. Το εντυπωσιακό στην συγκεκριμένη υπόθεση είναι ότι η ΜΚΟ Fighting Impunity,που βρίσκεται στο επίκεντρο του τρέχοντος σκανδάλου διαφθοράς , δεν είναι καταχωρημένη στον εν λόγω μητρώο, παρόλο που μέλη της είχαν προσκληθεί σε ακρόαση ενώπιον της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον περασμένο Μάιο. Σημειώνεται ότι στην εν λόγω Υποεπιτροπή του ΕΚ μέλος είναι και ο κ. Κοτζολίνο, ο οποίος ερευνάται για πιθανές σχέσεις του με τις μυστικές υπηρεσίες του Μαρόκου.

Παράλληλα, μόλις ένα νομικό πρόσωπο και συγκεκριμένα η DLA Piper που φέρεται να προωθεί τα συμφέροντα του Κατάρ στην ΕΕ και συγκεκριμένα ασχολείται με το ζήτημα της απελευθέρωσης βίζα, εμφανίζεται καταχωρημένη στο Μητρώο Διαφάνειας της ΕΕ, καθιστώντας στην πράξη αδύνατον να γνωρίζει οποιοδήποτε αρμόδιο ευρωπαϊκό όργανο τον πραγματικό αριθμό των προσώπων που προωθούν συμφέροντα τρίτων χωρών.

Όπως εξηγούν στο protothema.gr νομικοί από τις Βρυξέλλες που ειδικεύονται στη διευκόλυνση καταχώρησης ΜΚΟ και άλλων νομικών προσώπων, στο Μητρώο Διαφάνειας της ΕΕ, το ελλιπές πλαίσιο ελέγχου και το δαιδαλώδες σύστημα των λόμπι στην βελγική πρωτεύουσα, δημιουργεί στην πράξη συνθήκες ατιμωρησίας.  Οι πιθανές κυρώσεις που μπορούν να επιβληθούν κατά ευρωβουλευτών που παραβιάζουν το κανονιστικό πλαίσιο δεν είναι πολύ αποτρεπτικές. Τα εργαλεία που έχει στην διάθεσή του ο εκάστοτε πρόεδρος του ΕΚ είναι ελάχιστα και ξεκινούν  μια απλή επίπληξη ή την απώλεια του δικαιώματος αποζημίωσης διαμονής που λαμβάνουν οι Ευρωβουλευτές επιπλέον τους μισθού τους και φτάνουν μέχρι την απαγόρευση συμμετοχής σε διακοινοβουλευτικά όργανα. Τίποτα περισσότερο. Εργαλεία, τα οποία μάλιστα έχουν χρησιμοποιηθεί ελάχιστες φορές.

Η ιδέα για την δημιουργία ενός ευρωπαϊκού φορέα ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο όλων των εκπροσώπων των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, συμπεριλαμβανομένης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι οποίοι πραγματοποιούν συναντήσεις με λομπίστες, ΜΚΟ και φορείς που εκπροσωπούν συμφέροντα τρίτων χωρών, είχε τεθεί ήδη από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν το 2021, ωστόσο αρκετοί Ευρωβουλευτές αρνήθηκαν να υπερψηφίσουν την πρόταση, υποστηρίζοντας ότι θα περιορίζεται η εντολή τους.

Στον απόηχο όμως αυτούς του πρωτοφανούς σκανδάλου που συντάραξε τις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο, η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα, προανήγγειλε ήδη ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που θα καθιστά δυσκολότερη την ανεξέλεγκτη δράση των ΜΚΟ. Οι προτάσεις της περιλαμβάνουν την απαγόρευση εισόδου στους χώρους του ΕΚ πρώην Ευρωβουλευτών, την υποχρέωση κάθε νομικού προσώπου που προωθεί επιχειρηματικά ή άλλα συμφέροντα να καταγραφεί στο Μητρώο Διαφάνειας και την απαγόρευση πρόσβασης ΜΚΟ που έχουν παραβιάσει αυτές τις διατάξεις.