Το αναλυτικό σχέδιο αποκατάστασης για το σεισμόπληκτο Αρκαλοχώρι

Την Παρασκευή 15 Απριλίου, ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό, Αρμόδιος για θέματα Κρατικής Αρωγής και Αποκατάστασης από Φυσικές Καταστροφές, Χρήστος Τριαντόπουλος, συνοδευόμενος από τον Γενικό Γραμματέα Εσωτερικών και Οργάνωσης, κ. Μιχάλη Σταυριανουδάκη, τον Γενικό Γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής, κ. Νίκο Κουλοχέρη, και υπηρεσιακούς παράγοντες επισκέφθηκε το Ηράκλειο και το Αρκαλοχώρι, στο πλαίσιο της υλοποίησης του σχεδίου στήριξης και αποκατάστασης της περιοχής μετά τον σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου 2021.

Στο πλαίσιο της επίσκεψης τους, μαζί με τον Υφυπουργό Αθλητισμού και Βουλευτή Ηρακλείου κ. Λευτέρη Αυγενάκη και τον Βουλευτή Ηρακλείου κ. Μάξιμο Σενετάκη, είχαν συναντήσεις εργασίας στη ΔΟΥ Ηρακλείου και στην έδρα του ΤΕΕ Ανατολικής Κρήτης, ενώ πραγματοποίησαν στη συνέχεια σύσκεψη στην έδρα της Περιφέρειας Κρήτης. Ακολούθως επισκέφθηκαν το Αρκαλοχώρι και, δη, την περιοχή του Φράγματος στα Πάρτιρα και το Γυμνάσιο της περιοχής, όπου δρομολογούνται έργα και παρεμβάσεις αποκατάστασης, ενώ πραγματοποίησαν και εκτενή συνάντηση εργασίας στην έδρα του Δήμου Μινώα Πεδιάδας με κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς της περιοχής.

Η υλοποίηση, συνεπώς, του σχεδίου της Κυβέρνησης για τη στήριξη και την αποκατάσταση της περιοχής που επλήγη από τον σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου 2021 στην Κρήτη συνεχίζεται απρόσκοπτα, με τη δημοσιονομική επίπτωση αυτού να έχει φτάσει, μέχρι τώρα, κοντά στα 270 εκατ. ευρώ. Έτσι, παράλληλα με την εφαρμογή των μέτρων που αφορούν την αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, την αναστολή διενέργειας κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητής και ακίνητης περιουσίας, και την υλοποίηση και δρομολόγηση λοιπών μέτρων στήριξης, επισημαίνονται τα εξής:

• Στο πλαίσιο της χορήγησης πρώτης αρωγής έναντι στεγαστικής συνδρομής προς ιδιοκτήτες και έναντι επιχορήγησης προς επιχειρήσεις και για την αποζημίωση οικοσκευής από το Υπουργείο Οικονομικών έχουν χορηγηθεί μέχρι στιγμής 59,3 εκατ. ευρώ σε 6.302 δικαιούχους. Η διαδικασία των διασταυρώσεων των εκκρεμών αιτήσεων, μετά και την τρίτη φάση λειτουργίας της πλατφόρμας, συνεχίζεται, προκειμένου να καταβληθούν και οι υπόλοιποι πόροι προς τους αιτούντες. Υπενθυμίζεται ότι η πλατφόρμα είχε ανοίξει και πάλι κατά το διάστημα από τις 31 Ιανουαρίου έως τις 8 Μαρτίου, προκειμένου να υποβάλουν αίτηση πρώτης αρωγής οι πληγέντες που δεν κατάφεραν να συμπληρώσουν εγκαίρως την αίτησή τους εξαιτίας διαδικαστικών ζητημάτων ή να επικαιροποιήσουν την αίτησή τους όσοι πληγέντες συμπολίτες μας την είχαν ήδη υποβάλει. Ακριβώς λόγω της δυνατότητας τροποποίησης των αιτήσεων από τους δικαιούχους, η διαδικασία διασταυρώσεων δεν ήταν εφικτή κατά την περίοδο που ήταν ανοιχτή η πλατφόρμα.
• Η έκτακτη χρηματοδότηση προς τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, πρώτου και δευτέρου βαθμού, συνεχίζεται, καθώς ωριμάζει ο σχετικός σχεδιασμός. Στην παρούσα φάση, η έκτακτη χρηματοδότηση διαμορφώνεται στα 12,64 εκατ. ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη και την πρόσφατη έκτακτη χρηματοδότηση προς το Δήμο Μινώα Πεδιάδας. Ειδικότερα, έχει εγκριθεί η δέσμευση πίστωσης 8 εκατ. ευρώ προς την Περιφέρεια Κρήτης για την αποκατάσταση ζημιών σε υποδομές και δίκτυα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ενώ έχουν εκδοθεί αποφάσεις έκτακτης χρηματοδότησης ύψους 3.060.000 ευρώ προς τον Δήμο Μινώα-Πεδιάδας και 830.000 ευρώ προς τον Δήμο Αρχανών-Αστερουσίων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μέσω του Υπουργείου Εσωτερικών για αποκαταστάσεις, διαμόρφωση συνθηκών φιλοξενίας των σεισμόπληκτων σε οικίσκους, προώθηση των κατεδαφίσεων, καθώς και σίτιση και φιλοξενία των δικαιούχων – με τη συνεισφορά των ιδιωτών δωρητών να είναι σημαντική ειδικά στο σκέλος της στέγασης, φιλοξενίας και της σίτισης μέχρι τώρα. Επίσης, από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής έχουν διατεθεί 450.000 ευρώ προς τον Δήμο Μινώα Πεδιάδας και 298.500 ευρώ προς τον Δήμο Αρχανών-Αστερουσίων για αποκαταστάσεις σε υποδομές και δίκτυα. Η χρηματοδότηση, φυσικά, θα αυξηθεί την επόμενη περίοδο, ανάλογα και με τις ανάγκες που προκύπτουν.

Η διάθεση λυόμενων σχολικών αιθουσών και οικίσκων από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και την Κτιριακές Υποδομές ΑΕ (ΚΤΥΠ) ενεργοποιήθηκε από την πρώτη στιγμή και συνεχίζεται, υλοποιώντας ένα πρόγραμμα κοντά στα 3,9 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, η ΚΤΥΠ έχει αποστείλει περίπου 80 σχολικές αίθουσες, με τους αντίστοιχους βοηθητικούς χώρους, ενώ προχώρησε άμεσα και στην επισκευή δύο σχολικών συγκροτημάτων με ελαφρές βλάβες, με το άθροισμα του έργου της να ανέρχεται στα 2,5 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει διαθέσει 124 οικίσκους συνολικού κόστους 1,4 εκατ. ευρώ και θα διαθέσει και άλλους όπου χρειαστούν. Σημαντική είναι, φυσικά, και η συνεισφορά των ιδιωτών δωρητών σε οικίσκους και σχολικές αίθουσες, σε αυτή την προσπάθεια κάλυψης των αναγκών που έχουν δημιουργηθεί στις σεισμόπληκτες περιοχές.

• Το πλαίσιο παροχής της στεγαστικής συνδρομής προχωρά από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ώστε οι σεισμόπληκτοι πολίτες να επισκευάσουν ή να ανακατασκευάσουν το κτίριό τους που έχει πληγεί από τον σεισμό με χρηματοδοτική στήριξη από το κράτος, με το ύψος της συνολικής στήριξης στο πλαίσιο της στεγαστικής συνδρομής να εκτιμάται -όπως έχει εγκριθεί- στα 175 εκατ. ευρώ. Μετά από την απαραίτητη προεργασία, ολοκληρώνεται η στελέχωση του τοπικού γραφείου της ΔΑΕΦΚ με νέο προσωπικό, προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες αξιολόγησης και ολοκλήρωσης των σχετικών φακέλων.
• Η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ προβλέφθηκε από την πρώτη στιγμή, ενώ με ειδική νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Οικονομικών (ν. 4876/2021, ΦΕΚ Α’ 251/23.12.2021) προβλέφθηκε η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ με ορίζοντα τριετίας για τα σεισμόπληκτα κτίσματα μετά του αναλογούντος οικοπέδου, που ευρίσκονται σε περιοχές που επλήγησαν από τους σεισμούς που εκδηλώθηκαν την 24η Ιουλίου 2021 και την 27η Σεπτεμβρίου 2021. Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, έχει ήδη ολοκληρωθεί η διαδικασία επανεκκαθάρισης του ΕΝΦΙΑ 2021 για τα σεισμόπληκτα κτίσματα, αξιοποιώντας τις αιτήσεις που έγιναν μέσα από την πλατφόρμα arogi.gov.gr, ενώ τόσο οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, όσο και η εφαρμογή «Τα Αιτήματά μου» στην ψηφιακή πύλη myAADE είναι στη διάθεση των δικαιούχων για υποβολή αιτήσεων για την απαλλαγή, όπως προβλέπεται. Σημειώνεται ότι η εκκαθάριση που πραγματοποιείται για το 2021, θα ισχύει και για τα επόμενα δύο χρόνια. Τέλος, όπως έχει ήδη διευκρινιστεί, τυχόν καταβληθέντα ποσά φόρου για ακίνητα που απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ θα συμψηφιστούν με υφιστάμενες φορολογικές οφειλές ή θα επιστραφούν.
• Η υλοποίηση της χορήγησης του επιδόματος ενοικίου/συγκατοίκησης προχωρά μέσα από την πλατφόρμα arogi.gov.gr. Ειδικότερα, το εν λόγω σχήμα θεσπίστηκε με την ΚΥΑ «Επιδότηση προσωρινής στέγασης κατοίκων που επλήγησαν από τους σεισμούς της 24ης Ιουλίου και 27ης Σεπτεμβρίου 2021, σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Ηρακλείου και Λασιθίου της Περιφέρειας Κρήτης, με τη μορφή επιδότησης ενοικίου/συγκατοίκησης» (ΦΕΚ Β’ 5489/27.11.2021), με συνολικό προϋπολογισμό 16.560.000 ευρώ και χρονικό ορίζοντα διετίας από τη δημοσίευση της εν λόγω ΚΥΑ. Ήδη έχουν εκδοθεί οι πρώτες αποφάσεις δικαιούχων επιδότησης προσωρινής στέγασης και η διαδικασία προχωρά.
• Η χορήγηση προκαταβολής έναντι επιχορήγησης προς τις σεισμόπληκτες επιχειρήσεις για ζημιές σε λοιπά στοιχεία του ενεργητικού τους ξεκίνησε ήδη, με τη δημοσίευση των δύο πρώτων σχετικών αποφάσεων του Υπουργού Οικονομικών, βάσει της οποίας εκταμιεύτηκαν 227.457 ευρώ σε 70 δικαιούχους. Το εν λόγω ποσό είναι το καθαρό ποσό που δικαιούνται οι επιχειρήσεις ως προκαταβολή (25% της εκτιμηθείσας ζημιάς), έπειτα από την αφαίρεση του ποσού που έχουν λάβει ήδη υπό τη μορφή πρώτης αρωγής έναντι επιχορήγησης. Επισημαίνεται ότι άλλες 113 επιχειρήσεις έχουν ήδη λάβει χρηματοδότηση πρώτης αρωγής που υπερκαλύπτει το 25% της εκτιμηθείσας ζημιάς που δικαιούνται κατά τη φάση της προκαταβολής. Η διαδικασία προχώρησε από τις αρμόδιες επιτροπές κρατικής αρωγής της Περιφέρειας που διενεργούν τις αυτοψίες και τις εκτιμήσεις αναφορικά με τις ζημιές των επιχειρήσεων και έχουν αποσταλεί προς το Υπουργείο Οικονομικών οι τελευταίες καταστάσεις των δικαιούχων και να ολοκληρωθεί η πληρωμή των προκαταβολών.
• Η στήριξη των εργαζόμενων των επιχειρήσεων που επλήγησαν από το σεισμό μέσω του σχήματος των αναστολών συμβάσεων εργασίας για τρεις (3) μήνες ολοκληρώθηκε. Ειδικότερα, μέσω του εν λόγω σχήματος ωφελήθηκαν ενενήντα (90) εργαζόμενοι (μοναδικοί ΑΦΜ), με το σύνολο της επιχορήγησης από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προς τους εργαζόμενους να διαμορφώνεται στα 68.940 ευρώ.
• Αναφορικά με διαμόρφωση ειδικού καθεστώτος ενίσχυσης των επιχειρήσεων του Αρκαλοχωρίου, δημοσιεύτηκε η σχετική πρόσκληση και σύντομα θα ξεκινήσει η λειτουργία της πλατφόρμας για την υποβολή αιτήσεων από τις επιχειρήσεις του Αρκαλοχωρίου για την απόδοση μη επιστρεπτέας επιχορήγησης, σε ποσοστό 50% των ετήσιων δαπανών τους και με ανώτατο ύψος τα 18.000 ευρώ ανά επιχορήγηση. Διευκρινίζεται ότι (α) η επιχορήγηση είναι αφορολόγητη και ακατάσχετη και θα εκταμιεύεται εντός 15 ημερών από την έγκριση της σχετικής αίτησης χρηματοδότησης, (β) η δράση ενισχύει επιχειρήσεις όλων των επιλέξιμων από τους Ενωσιακούς κανόνες κλάδων και όλων των νομικών μορφών, είτε είναι μικρομεσαίες είτε μεγάλες και (γ) η δράση ενισχύει επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται με κάθε τρόπο (έδρα, υποκατάστημα ή άλλου είδους εγκατάσταση) στο Αρκαλοχώρι.

Παράλληλα, σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση και τους τοπικούς παραγωγικούς φορείς, δρομολογούνται, σε συχνή βάση, μία σειρά από ενέργειες και παρεμβάσεις για τη διευθέτηση ζητημάτων που προκύπτουν, αλλά και για τη βελτίωση των συνθηκών για τους σεισμόπληκτους πολίτες, με τη συνεισφορά, σε ορισμένες περιπτώσεις, και ιδιωτών.

Μέχρι τώρα, λοιπόν, η συνολική δημοσιονομική επιβάρυνση, λαμβάνοντας υπόψη τις διαθέσεις και χορηγήσεις πόρων, τις εντάξεις πιστώσεων και τις εγκρίσεις χρηματοδότησης, κοντά στα 270 εκατ. ευρώ και αναμένεται να αυξηθεί όσο συνεχίζεται η υλοποίηση του σχεδίου των μέτρων στήριξης και αποκατάστασης της περιοχής.

Σε ένα πλαίσιο, συνεπώς, στενής συνεργασίας με όλους τους εμπλεκομένους -Υπουργεία, τοπική αυτοδιοίκηση και παραγωγικοί φορείς- συνεχίζεται με τους ίδιους εντατικούς ρυθμούς, όπως από την πρώτη στιγμή, η υλοποίηση των μέτρων για τις σεισμόπληκτες περιοχές της Κρήτης.