Κινδυνεύει η Κρήτη να γίνει… Βαλένθια; – Τι λένε οι επιστήμονες

Τη στιγμή που η Βαλένθια δε σταματά να μετρά νεκρούς από τις πλημμύρες, στην Κρήτη επικρατεί διάχυτη ανησυχία: αν αντίστοιχη κακοκαιρία «χτυπήσει» το νησί, είμαστε σε θέση να … επιβιώσουμε;

Το 2017 ήταν ο «Δαίδαλος», ακολούθησε η κακοκαιρία «Ωκεανίς», ενώ νωπές είναι οι μνήμες από όσα έγιναν ντο 2020 σε Γούρνες και Ανάληψη Χερσονήσου. Πιο πρόσφατα, το 2022, χάθηκαν άνθρωποι στην Αγία Πελαγία ενώ έντονα ήταν τα φαινόμενα και στη Σητεία…

Δρ. Ν. Καμπάνης «Τα ακραία καιρικά φαινόμενα αυξάνονται και γίνονται πιο έντονα»

Ο διευθυντής του Εργαστηρίου Παράκτιας και Θαλάσσιας Έρευνας του Ιδρύματος Τεχνολογίας Έρευνας Δρ. Νίκος Καμπάνης αναφέρει στο Cretalive πως η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και το καταλαβαίνουμε από το πόσο συχνά εμφανίζονται πια ακραία φαινόμενα. Ο κύκλος έχει αλλάξει και αν κάτι εκδηλωνόταν κάθε 100 χρόνια, τώρα το συναντάμε κάθε 80 κ.ο.κ. Μάλιστα, η αύξηση της συχνότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων σημαίνει και αύξηση της έντασής τους.

Ο Δρ. Ν. Καμπάνης αναφέρει ότι το πώς θα εξελιχθεί το κάθε φαινόμενο είναι δύσκολο να προβλεφθεί, το είδαμε και στη Βαλένθια αυτό ενώ δε λειτούργησε όπως έπρεπε το 112.

Εξηγεί ότι η κάθε περιοχή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες και δυσκολίες. Το πρόβλημα ξεκινάει από το γεγονός ότι οι άνθρωποι δεν ενεργούν με σεβασμό προς τη φύση. Βλέπουμε ρέματα μπαζωμένα, πλημμυρικές ζώνες που σε πολλά σημεία είναι κατειλημμένες, παρεμβάσεις που δε λαμβάνουν υπόψη τη φύση αλλά, αντίθετα, την παραβιάζουν. Τονίζει πως το ποτάμι δεν ξεχνάει τον δρόμο του και όταν βρεθεί αρκετό νερό στην περιοχή, θα περάσει ξανά από το ίδιο σημείο.

Ο επιστήμονας του ΙΤΕ αναφέρει πως κάποια στιγμή μπορεί η φύση να ξεπεράσει τον άνθρωπο και η πρόληψη είναι μονόδρομος. Χρειάζεται, ωστόσο, ο κατάλληλος σχεδιασμός και συστηματικές παρεμβάσεις, όπως είναι ο καθαρισμός ρεμάτων.

Οι υπεύθυνοι της πολιτικής προστασίας πρέπει να είναι σε εγρήγορση και ο κόσμος στην Κρήτη πρέπει να μάθει να προσέχει. Όπως λέει, σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης όταν βλέπουν χιόνι και βροχή αποφεύγουν τις μετακινήσεις, κάτι που εμείς δε συνηθίζουμε. Ωστόσο, σε τέτοιες στιγμές, ένα ποτάμι και η θάλασσα μπορεί να γίνουν επικίνδυνα.

Θ. Γιαννακάκης: “Καταδικάζουμε τα παιδιά μας”

Ο επιστημονικός συνεργάτης του WWF Ελλάς, κ. Θάνος Γιαννακάκης, αναφέρει πως στη Βαλένθια, μέσα σε 8 ώρες περίπου έπεσε η ποσότητα που αντιστοιχεί σε έναν με ενάμιση χρόνο. Αυτό σε συνδυασμό με τις αλλαγές των χρήσεων γης που έχουν γίνει διαχρονικά στην περιοχή που είναι δίπλα στη θάλασσα, έφεραν την καταστροφή.¨

Μεγάλη πλημμύρα είχε σημειωθεί και το 1957 με δεκάδες νεκρούς, τότε αποφασίστηκε η εκτροπή του ποταμού Τούρια. Από την περιοχή περνάει σιδηροδρομική γραμμή και οι άνθρωποι έκτισαν σε βάρος υγροτοπικών εκτάσεων.

Ο κ. Γιαννακάκης τονίζει πως πέρα από την κλιματική αλλαγή και τις βροχοπτώσεις, έχουμε και τις διαχρονικές αμαρτίες των ανθρώπων.

Πριν έναν χρόνο, είχαμε μεγάλης έκτασης καταστροφές στη Θεσσαλία, όπου υπήρξαν και ανθρώπινες απώλειες. Στην Ελλάδα, λειτούργησε το 112, κάτι που δε φαίνεται να έγινε στη Βαλένθια, όπου ο κ. Γιαννακάκης κάνει λόγο για εγκληματική αμέλεια.

Στην Κρήτη, έχουμε πολλά πρόσφατα παραδείγματα πλημμυρικών φαινομένων και, δυστυχώς, μετράμε και εμείς θύματα. Ο κ. Γιαννακάκης εκτιμά πως αν στο μάτι ενός μεσογειακού κυκλώνα ή ενός αντίστοιχου φαινομένου με της Βαλένθια μπει ένα αστικό κέντρο της χώρας μας, όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο και τα Χανιά, οι καταστροφές θα είναι πολλαπλάσιες.

Όπως αναφέρει, στην Ισπανία είχε μείνει και κάποιο κομμάτι των ποταμών ελεύθερο ενώ στο Ηράκλειο έχουν μπαζωθεί τα πάντα! Ως παράδειγμα, αναφέρει πως στις Γούρνες Χερσονήσου ένας χείμαρρος τη δεκαετία του 1960 ήταν 70 μέτρα πλάτος, ενώ σήμερα είναι μόλις 15!

Τονίζει πως, κυρίως στον παράκτιο χώρο, έχουν γίνει σοβαρές παρεμβάσεις, διαχρονικά, έχουμε μπαζώματα, μειώθηκε το πλάτος των ποταμιών, έχουμε καταστρέψει εκβολές και υγροτόπους. Κακός σχεδιασμός έχει γίνει σε όλες τις πόλεις. Ωστόσο, το νερό διεκδικεί τον χώρο του, κάτι που το διαπιστώνουμε στα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Στο Γιόφυρο, για παράδειγμα, ακόμα και σε μία μικρής έντασης βροχή, φοβάται κανείς μη σπάσουν τα αναχώματα που περιορίζουν το πλάτος του ποταμού. Ένα ακόμα παράδειγμα κακής πρακτικής, είναι στην περιοχή του Άη Γιάννη, στην Κνωσό, όπου σχεδιάζεται ένα πάρκο στο σημείο, από όπου παλιότερα περνούσε ένα ρέμα.

Ο επιστημονικός συνεργάτης του WWF Ελλάς αναφέρει πως με τις κινήσεις που κάνουμε καταδικάζουμε τα παιδιά μας και επισημαίνει πως όταν συμβαίνει μία καταστροφή, οι ευθύνες δεν πρέπει να αποδίδονται μονάχα τους εκάστοτε αιρετούς, γιατί τα λάθη δεν είναι σημερινά.