«Στην Κρήτη το Γλέντι είναι μια μορφή Τέχνης!» | ΦΩΤΟ

Ας ταξιδέψουμε πίσω στο 1930, σ’ένα χωριό στα Σφακιά της Κρήτης. Ένα γαμήλιο γλέντι φαίνεται να μην έχει τελειωμό, όσες μέρες κι αν περνάνε.

Δύο εξουθενωμένοι μουσικοί προσπαθούν να κρατήσουν τα βαριά τους βλέφαρα και συνεχίζουν να παίζουν για δύο, τρεις,τέσσερις μέρες…ακόμη και μια εβδομάδα. Μερικοί χορεύουν, άλλοι τραγουδούν, καθώς το κρασί ρέει άφθονο και πιατέλες με ψητή γίδα ταξιδεύουν σε όλα τα τραπέζια.

Σε μια γωνιά, μερικοί έχουν κλείσει τα μάτια τους, για λίγο, μέχρι να ξυπνήσουν και να συνεχίσουν.

Και κάπως έτσι είναι ένα κρητικό χωριό σε εορταστική περίοδο.

Ήμουν αρκετά τυχερός διότι γνώρισα σχεδόν όλους τους πρωταγωνιστές των ένδοξων κρητικών γλεντιών, εκείνους που άφησαν το δικό τους αιώνιο στίγμα στη παράδοση του νησιού. Τα λόγια δύο διακεκριμένων μουσικών, του Ηρακλή Σταυρουλάκη από το Ηράκλειο και του Στέλιου Φουσταλιέρη από το Ρέθυμνο, μου έχουν μείνει χαραγμένα στη μνήμη.

Ηρακλής Σταυρουλάκης: “Παλαιότερα, ο κόσμος έψαχνε αφορμή για να γλεντήσει, σε μικρές εκκλησίες, στο καφενείο, σε σπίτια, παντού. Δεν υπήρχε παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικά. Έβαζαν δύο λυράρηδες στη μέση, μαζεύονταν γύρω τους και ο χορός ξεκινούσε. Το να αρχίσεις ένα γλέντι ήταν εύκολο, το να το τελειώσεις ήταν το δύσκολο…”

Στέλιος Φουσταλιέρης: “Τα γλέντια διαρκούσαν μέρες παντού, αλλά στα Σφακιά πράγματι έμοιαζαν να μην έχουν τελειωμό. Κρατούσαν από το πρωί μέχρι το βράδυ για, σχεδόν, δεκαπέντε μέρες. Τα δάχτυλά μας πρήζονταν, τα νύχια μας έσπαγαν, τα χέρια μας μάτωναν. Άλλα συνεχίζαμε να παίζουμε. Με είχε πάρει ο ύπνος μερικές φορές ενώ έπαιζα μπουλγαρί και ο λυράρης από δίπλα μου με τσιμπούσε για να ξυπνήσω. Ήταν άγραφος νόμος το γλέντι να μην τελειώνει ποτέ. Τελικά πάντα είχα φουσκάλες και σημάδια στα χέρια μου..”

Πλέον αυτά δε συμβαίνουν, αλλά αποδεικνύουν πόσο σημαντικά είναι τα γλέντια για τους Κρητικούς. Το κρητικό γλέντι είναι συνδεδεμένο με το παρελθόν, αλλά αφορά και την ευτυχία στο παρόν. Γι’ αυτό μερικοί από τους πιο γνωστούς χορούς που εκτελούνταν σε τέτοιες περιστάσεις προκαλούν πάθος και ένταση- χοροί όπως το Πεντοζάλι ή ο Μαλεβιζιώτης, γνωστός και ως Πηδηχτός σε μερικά μέρη του νησιού.

Σε πολλές περιπτώσεις, το γλέντι μπορεί να έχει χάσει ορισμένα στοιχεία της αυθεντικότητας. Κάποιες φορές, μπορεί να φαίνεται να είναι μια κοίλη ανακατασκευή παλαιότερων έθιμων ή υπερβολικά επηρεασμένο από τις σύγχρονες εκδηλώσεις αστικού τύπου, αλλά εξακολουθεί να είναι μια θεμελιώδης έκφραση των παραδοσιακών κοινοτήτων και του τρόπου ζωής της Κρήτης.

Δίνει βαθύτερη σημασία στις έννοιες της παράδοσης και ξαναγυρίζει στις ρίζες μιας κουλτούρας που έχει υποστεί πόλεμο και κατοχή, αλλά που δεν σταμάτησε ποτέ να γιορτάζει τη χαρά της ζωής.

 

Πηγή: greece-is