Κρήτη: Καταγγελίες για αδέσποτα κοπάδια που καταστρέφουν αγροτικές καλλιέργειες

Η άνοδος της τιμής του ελαιολάδου και η καλή παραγωγή που είχαν φέτος οι αγρότες της Ιεράπετρας τούς υποχρέωσαν να επιστρέψουν στη μεθοδική και συνεπέστερη καλλιέργεια της περιουσίας που είχαν πάρει από τους προγόνους τους, και η οποία βρίσκεται μέσα στις αγροτικές ζώνες της κάθε τοπικής κοινότητας.

Δεν υπολόγιζαν όμως ότι θα είχαν να αντιμετωπίσουν τα χιλιάδες αιγοπρόβατα μερικών γνωστών στις Αρχές κτηνοτρόφων, που αυτή την περίοδο κατεβάζουν τα κοπάδια τους από τους ορεινούς όγκους στην αγροτική πεδινή ζώνη, καταστρέφοντας όποια αγροτική καλλιέργεια βρεθεί στα περάσματά τους.

Οι αγρότες-θύματα της κτηνοτροφικής ασυδοσίας φοβούνται να κάνουν επώνυμες καταγγελίες στις αρμόδιες Αρχές και απευθύνονται στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ζητώντας βοήθεια και ενεργοποίηση των αρμόδιων ελεγκτικών μηχανισμών της συντεταγμένης Πολιτείας. Τις τελευταίες μέρες οι καταγγελίες που δεχόμαστε από κατοίκους του Καβουσίου, του Κάτω Χωριού, του Σταυρού (Καπιστρίου), του Κεντριού και της Βαϊνιάς είναι πολλές. Όλοι οι καταγγέλλοντες ζητούν να κρατηθεί η ανωνυμία τους, γιατί φοβούνται τα αντίποινα.

Τους παραπέμπουμε στην Ελληνική Αστυνομία, στη Δημοτική Αστυνομία, στη Δασική Υπηρεσία, που έχει τις αρμοδιότητες της Αγροφυλακής, και στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Διαχείρισης Αδέσποτων και Ανεπιτήρητων Παραγωγικών Ζώων του Δήμου Ιεράπετρας, από τη στιγμή που η νομοθεσία αναφέρει με σαφήνεια στο άρθρο 12 του σχετικού νόμου με ποιον τρόπο γίνεται η διαχείριση αυτών των ζώων από την Περιφέρεια, η οποία στο μεταξύ έχει μεταβιβάσει αυτές τις αρμοδιότητες στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δηλαδή στους Δήμους.

Οι τελευταίες καταγγελίες έγιναν χθες Παρασκευή το πρωί από την αγροτική περιοχή μεταξύ Κάτω Χωριού και Κεντριού, όπου έγινε επιτόπια αυτοψία από τη Δημοτική Αστυνομία και την αντιδήμαρχο Καθαριότητας και Περιβάλλοντος κ. Μαρία Ρουμελιωτάκη, χωρίς ωστόσο να εντοπιστούν τα ζώα τα οποία είχαν προλάβει και είχαν απομακρυνθεί προς τους ορεινούς όγκους.

Ο έλεγχος σε αυτές τις περιοχές θα συνεχιστεί και τις επόμενες μέρες, μέχρι να κατανοήσουν οι παραβάτες ότι δεν έχουν κανένα δικαίωμα να βάζουν τα αιγοπρόβατά τους μέσα σε ιδιωτικές καλλιεργημένες περιουσίες, από τις οποίες οι αγρότες προσδοκούν να πάρουν κάποιο εισόδημα για να ζήσουν τις οικογένειές τους.

Τι προβλέπει ο νόμος για τα ανεπιτήρητα

Ο νόμος για τα ανεπιτήρητα αναφέρει:

«1. Ανεπιτήρητο αγροτικό ζώο είναι το βοοειδές ή προβατοειδές ή αιγοειδές ή ιπποειδές ή χοίρος, που εντοπίζεται εκτός της οριοθετημένης κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης του κατόχου του, συμπεριλαμβανομένου του βοσκότοπου αυτής, άνευ επιτήρησης και είτε φέρει είτε δε φέρει σήμανση.

2. Οι Περιφέρειες της χώρας, με τη συνδρομή των οικείων Δήμων, υποχρεούνται να μεριμνούν για την περισυλλογή, μεταφορά, φύλαξη, διατροφή και διατήρηση των ανεπιτήρητων αγροτικών ζώων, μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών για την καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκποίηση ή σφαγή ή επιστροφή στον ιδιοκτήτη τους. Με απόφαση του περιφερειάρχη, ύστερα από διαβούλευση με τους οικείους Δήμους, καθορίζεται το πλαίσιο συνδρομής των Δήμων (προσωπικό, χώροι φύλαξης, διαχείριση, συλλογή, μεταφορά κ.λπ.).
3. Για τον παραπάνω σκοπό, οι Περιφέρειες ιδρύουν και λειτουργούν, σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας, μία ή περισσότερες κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, επιτρεπομένης της συνεργασίας με άλλα νομικά ή φυσικά πρόσωπα, σε ιδιόκτητους ή μισθωμένους ή παραχωρούμενους από το Δημόσιο ή από ιδιώτες χώρους.

Για τις ανωτέρω κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις δεν απαιτείται έκδοση άδειας ίδρυσης και άδειας λειτουργίας.

4. Με απόφαση του περιφερειάρχη συγκροτούνται συνεργεία ή ανατίθεται σε συνεργεία η περισυλλογή των ανεπιτήρητων αγροτικών ζώων. Τα εν λόγω συνεργεία αποτελούνται από άτομα έμπειρα στον χειρισμό των αγροτικών ζώων και κατά τη διάρκεια της περισυλλογής επιβλέπονται από τις οικείες περιφερειακές κτηνιατρικές Αρχές σε ό,τι αφορά τον έλεγχο τήρησης των κανόνων προστασίας των ζώων. Με την ίδια απόφαση ορίζεται ο υπεύθυνος του κάθε συνεργείου και δύναται να καθορίζονται, κατόπιν διαβούλευσης με τους αρμόδιους φορείς, και λοιποί όροι της περισυλλογής (π.χ. συνδρομή του Σώματος της Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος, της οικείας Δασικής Υπηρεσίας κ.λπ.).
5. Όλα τα ανεπιτήρητα αγροτικά ζώα περισυλλέγονται, οδηγούνται στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις της παραγράφου 3 και βρίσκονται υπό κτηνιατρική παρακολούθηση κατά την παραμονή τους εκεί. Μετά την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας συντάσσεται “πρακτικό περισυλλογής ανεπιτήρητων αγροτικών ζώων”, που υπογράφεται από τον υπεύθυνο του συνεργείου, και στο οποίο καταγράφονται κατ’ ελάχιστον η ημερομηνία περισυλλογής, το είδος των ζώων που περισυλλέγονται, ο αριθμός και ο ατομικός κωδικός αριθμός αναγνώρισης των ζώων που φέρουν σήμανση, ο αριθμός των ζώων που δε φέρουν σήμανση, η περιοχή απ’ όπου τα ζώα περισυλλέχθηκαν, ο τρόπος περισυλλογής και μεταφοράς των ζώων και η εκμετάλλευση προορισμού των περισυλλεχθέντων ζώων. Όσα από αυτά δε φέρουν σήμανση αναγνωρίζονται κατάλληλα, μετά την παρέλευση της προθεσμίας που προβλέπεται στην παράγραφο 6. Επιπλέον, τα περισυλλεχθέντα ανεπιτήρητα παραγωγικά ζώα καταχωρίζονται στο μητρώο της εκμετάλλευσης και στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα της Κτηνιατρικής.
6. Τα ανεπιτήρητα αγροτικά ζώα περιέρχονται στην ιδιοκτησία της Περιφέρειας, εφόσον, μετά την παρέλευση 10 (δέκα) ημερολογιακών ημερών από την περισυλλογή τους, ο κάτοχός τους δεν αιτηθεί την επιστροφή τους. Δεν επιτρέπεται η επιστροφή ανεπιτήρητων αγροτικών ζώων που κατά την περισυλλογή τους δε φέρουν σήμανσή τους, εφόσον ο ισχυριζόμενος την κατοχή των εν λόγω ζώων δε μεριμνήσει, εντός της ανωτέρω προθεσμίας, για την κατάλληλη σήμανσή τους, παρέχοντας στην επιβλέπουσα οικεία περιφερειακή κτηνιατρική Αρχή την απαραίτητη τεκμηρίωση σχετικά με την ιχνηλασιμότητά τους. Κατά την επιστροφή των ανεπιτήρητων παραγωγικών ζώων από τις εκμεταλλεύσεις της παραγράφου 3 στις εκμεταλλεύσεις των κατόχων τους, η μεταφορά των ζώων αποτελεί ευθύνη τους και βαρύνει αποκλειστικά αυτούς.
7. Η εκποίηση των προϊόντων που προέρχονται από τα περισυλλεχθέντα ζώα πραγματοποιείται από τον προϊστάμενο της οικείας Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής μετά από απόφαση του περιφερειάρχη. Με όμοια απόφαση γίνεται και η εκποίηση των ζώων, μετά την παρέλευση της προθεσμίας της παραγράφου 6 και εφόσον ο κάτοχός τους δεν αιτηθεί την επιστροφή. Στην περίπτωση των περισυλλεχθέντων ιπποειδών, δύναται η απόφαση αυτή να αναθέτει τη φροντίδα τους σε συνεργαζόμενους ιππικούς ομίλους ή φορείς που διαθέτουν εγκαταστάσεις ιπποειδών. Τα έξοδα φροντίδας βαρύνουν την Περιφέρεια και καθορίζονται από την ανωτέρω απόφαση.

Ο προϊστάμενος της οικείας Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, μετά από απόφαση του περιφερειάρχη, δύναται να διαθέτει δωρεάν άνευ δημοπρασίας τα ζώα ή και τα προϊόντα που προέρχονται από το ζωικό κεφάλαιο της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης της παραγράφου 3 σε αγαθοεργά ή άλλα κοινωφελή ιδρύματα ή στον οικείο Δήμο, για την κάλυψη των αναγκών ατόμων που αποδεδειγμένα υπάγονται σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

8. Σε κάθε Περιφέρεια συγκροτείται και ορίζεται, με απόφαση του περιφερειάρχη, τριμελής επιτροπή παρακολούθησης της διαχείρισης ανεπιτήρητων αγροτικών ζώων, με υποχρεωτική συμμετοχή ενός τουλάχιστον κτηνιάτρου.
9. Σε κάθε περίπτωση, στον κάτοχο του ανεπιτήρητου παραγωγικού ζώου, ο οποίος ταυτοποιείται από το σύστημα σήμανσης και καταγραφής, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο, ύψους εξήντα (60) ευρώ ανά ζώο για τα αιγοπρόβατα, τριακόσια εξήντα (360) ευρώ ανά ζώο για τα βοοειδή, εκατόν ογδόντα (180) ευρώ ανά ζώο για τους χοίρους και οκτακόσια (800) ευρώ ανά ζώο για τα ιπποειδή. Αντίστοιχα, στον κάτοχο μη σημασμένου ανεπιτήρητου αγροτικού ζώου επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο, ύψους εκατό (100) ευρώ ανά ζώο για τα αιγοπρόβατα και πεντακόσια (500) ευρώ ανά ζώο για τα βοοειδή, τρακόσια (300) ευρώ ανά ζώο για τους χοίρους και χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ ανά ζώο για τα ιπποειδή. Το διοικητικό πρόστιμο επιβάλλεται με απόφαση περιφερειάρχη, κατόπιν σχετικής εισήγησης της οικείας τριμελούς επιτροπής της παραγράφου 8, η οποία ενεργεί λαμβάνοντας υπόψη το “πρακτικό περισυλλογής ανεπιτήρητων παραγωγικών ζώων” της παραγράφου 5, το τυχόν αίτημα επιστροφής περισυλλεχθέντων ζώων από τον κάτοχό τους και την εισήγηση της επιβλέπουσας οικείας περιφερειακής κτηνιατρικής Αρχής, με την οποία βεβαιώνεται η ταυτοποίηση του κατόχου.
10. Στην περίπτωση που ο κάτοχος ανεπιτήρητου αγροτικού ζώου αιτηθεί την επιστροφή του, εντός των πρώτων πέντε ημερών της προθεσμίας της παραγράφου 6, τότε το πρόστιμο της παραγράφου 9 μειώνεται στο ήμισυ. Διαφορετικά το πρόστιμο επιβάλλεται εξολοκλήρου για την επιστροφή του ζώου στον ιδιοκτήτη του. Τα διοικητικά πρόστιμα αποπληρώνονται και βεβαιώνονται ως έσοδα της οικείας Περιφέρειας, εισπράττονται σύμφωνα με τον ΚΕΔΕ με τη σύνταξη χρηματικού καταλόγου από τη βεβαιούσα Αρχή και με αναφορά της αρχής υπέρ της οποίας κατατίθενται και αποδίδονται, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ανταποδοτικά για τους σκοπούς του προγράμματος διαχείρισης των ανεπιτήρητων αγροτικών ζώων. Με απόφαση υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τυχόν συναρμόδιων υπουργών, καθορίζονται περαιτέρω κυρώσεις στην περίπτωση επαναλαμβανόμενων παραβάσεων».