Ο Κρητικός που γλίτωσε απ’τη «σφαγή» στο Πολυτεχνείο | ΒΙΝΤΕΟ

Σαράντα εννιά χρόνια συμπληρώνονται από τη 17η Νοεμβρίου του 1973 και την ηρωική θυσία δεκάδων συνανθρώπων μας, που έδωσαν τη ζωή τους στον αγώνα ενάντια στη χούντα των συνταγματαρχών. Παρ’ όλα αυτά, το σύνθημα που αντηχούσε στο κέντρο της Αθήνας το ιστορικό τριήμερο που προηγήθηκε της στρατιωτικής επέμβασης και της κατάπνιξης της εξέγερσης, «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία», παραμένει σήμερα βαθιά επίκαιρο.

Η “Νέα Κρήτη” μίλησε με το Λασιθιώτη Γιάννη Αλέξη, ο οποίος σε ηλικία μόλις 17 ετών ήταν παρών στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. «Το σούρουπο της Τετάρτης 14 Νοεμβρίου, εγώ και η παρέα μου από τον Άγιο Νικόλαο κατεβαίναμε τη λεωφόρο Αλεξάνδρας για να πάμε θέατρο. Φτάνοντας στην Πατησίων, ακούσαμε θόρυβο από μεγάφωνα. Κατευθυνθήκαμε προς την πλευρά απ’ όπου ακουγόταν ο θόρυβος. Δεν αργήσαμε να δούμε τον κόσμο που ήταν συγκεντρωμένος στην Πατησίων, έξω από το Πολυτεχνείο», μας λέει ο κ. Αλέξης.

Όπως αναφέρει ο 65χρονος σήμερα Αγιονικολιώτης, τις επόμενες δύο ημέρες μέσα στο χώρο του Πολυτεχνείου γινόταν χαμός από τον κόσμο.

«Δεν ήταν μόνο νέοι. Ήταν άνθρωποι κάθε ηλικίας: Από μαθητές και φοιτητές, μέχρι εργάτες, συνταξιούχους, αλλά και παπάδες. Εκεί ήταν και ο Νίκος Ξυλούρης, ο οποίος στήριξε με την παρουσία του τον αγώνα των καταληψιών. Η αλληλεγγύη του λαού ήταν απίστευτη. Θυμάμαι ότι συνέχεια μας έφερναν τρόφιμα και τσιγάρα. Θυμάμαι ακόμη ότι με κάποια από τα χρήματα πηγαίναμε στα βιβλιοχαρτοπωλεία της οδού Στουρνάρη και αγοράζαμε χαρτί για να φτιάξουμε προκηρύξεις. Οι περισσότεροι κοιμόμασταν στα κλεφτά μια-δυο ώρες, εάν ήμασταν τυχεροί και βρίσκαμε κάποια κενή καρέκλα για να βολευτούμε λίγο», αναφέρει ο Γιάννης Αλέξης.

Ο κ. Αλέξης μάς μίλησε, ακόμη, για το πρόχειρα ιατρεία που είχαν στήσει αλληλέγγυοι γιατροί και φοιτητές της Ιατρικής για την περίθαλψη των τραυματιών. Μας είπε, επίσης, για τα λεωφορεία που σταματούσαν στην Πατησίων και κατέβαινε πλήθος κόσμου για να συμμετάσχει στην εξέγερση.

Ωστόσο, ο 62χρονος Μεραμβελιώτης μάς μίλησε και για τον απίθανο τρόπο με τον οποίο γλίτωσε το μακελειό που ακολούθησε, όταν τα τανκς έφτασαν έξω από το Πολυτεχνείο.
Πώς γλίτωσε το μακελειό

«Το βράδυ της 16ης Νοεμβρίου με βρήκε ένας Αγιονικολιώτης, τον οποίο ήξερα καλά από την Κρήτη, και ο οποίος μου είπε ότι η μητέρα μου με έψαχνε αγωνιώντας για την τύχη μου. Το σπίτι που έμενα τότε ήταν κοντά στο Πολυτεχνείο, σε ένα στενάκι κάθετο στη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Έφυγα λοιπόν να πάω στο σπίτι μου για να πάρω τηλέφωνο τη μητέρα μου, ώστε να μην ανησυχεί. Όπως καταλαβαίνετε, εκείνην την εποχή δεν υπήρχαν κινητά… Λίγη ώρα αφότου μίλησα μαζί της, βγήκα για να επιστρέψω στο Πολυτεχνείο. Όταν βγήκα όμως στην Αλεξάνδρας, κατάλαβα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά… Παντού ήταν ακινητοποιημένα λεωφορεία, ενώ πηγαινοέρχονταν ασθενοφόρα.

Άρχισα να κατεβαίνω το δρόμο, ωστόσο φτάνοντας στην Πατησίων, είδα τα τανκς. Σηκώθηκα και γύρισα αμέσως στο σπίτι μου», μας λέει ο Γιάννης Αλέξης, ο οποίος, όντας μόλις 17 ετών, σοκαρίστηκε: «Μια ολόκληρη εβδομάδα δεν το κούνησα από το σπίτι μου. Δεν έβγαινα έξω για κανένα λόγο. Τόσο πολύ είχα φοβηθεί. Μόνο αφού πέρασε μια βδομάδα βγήκα από το σπίτι, κι αυτό για να γυρίσω στην Κρήτη! Η σπιτονοικοκυρά μου, μια Αγιονικολιώτισσα, με έβαλε σε ένα ταξί και είπε στον οδηγό να με πάει στον Πειραιά για να πάρω το πλοίο για την Κρήτη…».

Το χρονικό της εξέγερσης

Στις 14 Νοεμβρίου του 1973, ομάδα δεκάδων φοιτητών αποχωρεί από τη Νομική Σχολή στην οδό Σόλωνος και κατευθύνεται στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο, διατρανώνοντας την αντίθεσή της στο δικτατορικό καθεστώς. Οι φοιτητές δεν αργούν να καταλάβουν το Ίδρυμα. Το νέο διαδίδεται γρήγορα από στόμα σε στόμα και το ίδιο βράδυ βρίσκονται στο χώρο του Πολυτεχνείου εκατοντάδες κόσμου. Τις ώρες που ακολούθησαν, οι καταληψίες οργανώθηκαν κι έστησαν ανεξάρτητο ραδιοφωνικό σταθμό, που εξέπεμπε καλώντας το λαό να κατέβει στο Πολυτεχνείο.

Οι δικτάτορες στέκονται ξαφνιασμένοι μπροστά στην εξέγερση, η οποία γιγαντώνεται καθώς σ’ αυτήν συμμετέχουν άτομα όλων των ηλικιών και διαφόρων κοινωνικών ομάδων. Ο κόσμος μοιράζει προκηρύξεις στους πεζούς, ενώ σταματά τα λεωφορεία και ενημερώνει τους Αθηναίους για το τι συμβαίνει.

Στο μεταξύ, στήνονται οδοφράγματα στους δρόμους πέριξ του Πολυτεχνείου, όπου πραγματοποιούνται οδομαχίες ανάμεσα στο λαό και την Αστυνομία. Τελικά, η χούντα αποφασίζει να “χτυπήσει”: Τα ξημερώματα της 17ης Νοεμβρίου τα τανκς εφορμούν προς το Πολυτεχνείο. Ένα από τα άρματα γκρεμίζει την κεντρική πύλη, καταπλακώνοντας τους φοιτητές που βρίσκονταν πίσω από τα κάγκελα. Οι φοιτητές κάνουν έκκληση στους φαντάρους να αψηφήσουν τις εντολές των ανωτέρων τους. Οι περισσότεροι στρατιώτες πράττουν αναλόγως. Ωστόσο, το μεγάλο μακελειό έλαβε χώρα κατά την αποχώρηση των καταληψιών από το Ίδρυμα. Αστυνομικοί περίμεναν τους φοιτητές έξω από το Πολυτεχνείο και τους επιτίθενται.

Εξάλλου, ελεύθεροι σκοπευτές της Aστυνομίας, που βρίσκονταν ακροβολισμένοι σε ταράτσες γειτονικών σπιτιών, πυροβολούν εναντίον του κόσμου που εκκενώνει το Πολυτεχνείο. Τα λεπτά που ακολούθησαν της εξόδου των φοιτητών, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, σκοτώνονται σε διάφορα σημεία της Αθήνας δεκάδες άτομα. Μέχρι σήμερα, οι απόψεις για τον ακριβή αριθμό των νεκρών της 17ης Νοεμβρίου ποικίλλουν. Η πλέον έγκυρη, ωστόσο, πηγή θεωρείται το πόρισμα της προκαταρκτικής εξέτασης που συνέταξε τον Οκτώβριο του 1974 ο εισαγγελέας Τσεβάς, ο οποίος ανέφερε ότι ο αριθμός των νεκρών μπορεί να φτάνει τους 34. Στον αριθμό αυτό συμπεριλαμβάνονταν 18 επώνυμοι και 16 ανώνυμοι νεκροί. Κατά τη διάρκεια της δίκης για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου τεκμηριώθηκαν 24 θάνατοι.

 Ρεπορτάζ: Νικόλας Αγγελίνος

Πηγή:neakriti