Δείτε τα παραδοσιακά πιάτα για τα οποία φημίζεται ο κάθε νομός της Κρήτης!

Η Κρήτη έχει παράδοση σε νόστιμες συνταγές που δημιουργούν οι ντόπιοι και αφήνουν έκπληκτο κάθε επισκέπτη. Ομολογουμένως, κάποια κρητικά πιάτα είναι αρκετά διάσημα σε όλη την Ελλάδα, ακόμη και στο εξωτερικό, αφού χιλιάδες τουρίστες επισκέπτονται το νησί κάθε χρόνο.

Γράφει η Ιωάννα Καψάλη για το Daynight.gr

Το ενδιαφέρον στην Κρήτη είναι ότι είναι ένα τόσο μεγάλο νησί που αναλόγως τον νομό η παράδοση στις συνταγές διαφέρει. Η κάθε περιοχή έχει τα δικά της πιάτα και για αυτά φημίζεται, όπως και να έχει όμως όλα μπορούν να συνδυαστούν με μια παγωμένη ρακή.

1. Οι πίτες, η ξινομυζήθρα και η στάκα ξεχωρίζουν στα Χανιά

Τα Χανιά ειδικεύονται κυρίως σε πίτες τελείως διαφορετικές από τις συνηθισμένες που γνωρίζει όλη η Ελλάδα με τα κύρια χαρακτηριστικά του νομού να είναι η περίφημη ξινομυζήθρα και η στάκα.

Μια συνταγή των Χανίων που φτιάχνουν οι νοικοκυρές στα σπίτια τους αρκετά συχνά είναι το Χανιώτικο μπουρέκι ή αλλιώς Κολοκυθομπούρεκο Χανίων. Πρόκειται για μια πίτα με κολοκύθι, πατάτα και διάφορα ντόπια τυριά. Το άρωμα του δυόσμου «σπάει» τη μύτη, ενώ όλα τα υλικά έρχονται και δένουν με το ζυμάρι, έτσι μόλις κοπεί το πρώτο κομμάτι οι όμορφες μυρωδιές πλημμυρίζουν τον χώρο.

Η τσίπα, στάκα ή αλλιώς στακοβούτυρο, είναι η «κρούστα» που κάνει το βρασμένο αιγοπρόβειο γάλα όταν μείνει κάποιες ώρες ξεσκέπαστο. Χρησιμοποιείται ως συνοδευτικό στην Κρήτη, ενώ αποτελεί ένα υπέροχο υλικό για μαγείρεμα που δίνει νοστιμιά στο φαγητό.

Το επιδόρπιο δεν θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο από τη μοναδική Σφακιανή πίτα με το λεπτό ζυμάρι που μόνο στα Σφακιά γνωρίζουν να τη φτιάχνουν όπως πρέπει. Πρόκειται για μια στρογγυλή πίτα με δύο λεπτά ζυμάρια που ανάμεσά τους κρύβουν Χανιώτικη ξινομυζήθρα. Με το ίδιο ζυμάρι και τρόπο παρασκευάζονται οι περίφημες μαραθόπιτες που είναι μια πλακουτσωτή πίτα με μαλακό φύλλο και γέμιση από φρέσκο μάραθο. Οι συγκεκριμένες πίτες ψήνονται με ελάχιστο λάδι στο τηγάνι και έχουν πολύ εκλεπτυσμένη γεύση.

2. Τα χόρτα και το περίτεχνο ψήσιμο είναι η ιδιαιτερότητα των Ρεθυμνιωτών

Τα άφθονα χόρτα που υπάρχουν στην Κρήτη, εκτός από βρασμένα με αλάτι, λάδι και λεμόνι, είναι φανταστικά και μαγειρεμένα με κάποιο ακόμα υλικό. Αρκετά διαδεδομένο είναι το τσιγαριαστό σταμναγκάθι, το οποίο είναι ένα χόρτο που μοιάζει με ραδίκι, όμως είναι λίγο πικρό και με έντονη γεύση. Όταν μαγειρευτεί είναι υπέροχο αν συνοδευτεί με κρέας ή ακόμα και με αυγά όπως συνηθίζεται στα χωριά του Ψηλορείτη.

Αν υπάρχει κάτι που έχει μείνει αξέχαστο από την κουζίνα του Ρεθύμνου, αυτό είναι το αντικριστό, οφτό ή και αναψοκοκκινιστό. Το μυστικό έχει να κάνει με το ψήσιμο και οι Ανωγειανοί το γνωρίζουν πολύ καλά αυτό. Το κρέας, συνήθως αρνί, καρφώνεται σε βέργες ανά κομμάτι και έπειτα τοποθετείται γύρω-γύρω από τη φωτιά. Το αφήνουν να ψηθεί περίπου 5 ώρες και το αποτέλεσμα είναι καταπληκτικό. Βασικό συστατικό είναι το χοντρό αλάτι που δημιουργεί μια κρούστα πάνω από το κρέας και κάνει τη διαφορά.

3. Το Ηράκλειο φημίζεται για την μπουγάτσα του και τον παραδοσιακό Μεσσαρίτικο Τζουλαμά

Μπορεί η Θεσσαλονίκη να έχει την φήμη της καλής μπουγάτσας σε πολλές γεύσεις, όμως από ό,τι φαίνεται και το Ηράκλειο δεν πάει πίσω. Συγκεκριμένα, στην πλατεία Λιονταριών υπάρχουν καταστήματα που προσφέρουν μόνο μπουγάτσα με κρέμα ή και τυρί. Μάλιστα, κάθε χρόνο στο Ηράκλειο, λίγο πριν την αλλαγή της χρονιάς, υπάρχουν ατελείωτες ουρές που περιμένουν να πάρουν πακέτο μπουγάτσα για να γλυκαθούν με το νέο έτος. Αυτό αποτελεί ένα έθιμο που τηρείται μόνο στο Ηράκλειο εδώ και κάποια χρόνια.

Ένα άλλο έθιμο που συναντάμε στην Μεσαρά, είναι να φτιάχνουν Τζουλαμά κατά την παράδοση της αποκριάς. Πρόκειται για ένα παραδοσιακό έδεσμα, το οποίο είναι μια πίτα που συνδυάζει γλυκιά και αλμυρή γεύση. Η γέμισή της αποτελείται από σταφίδες, κοτόπουλο ή συκώτι και ρύζι και είναι ένα παλιό κρητικό φαγητό, που δεν συναντάται πολύ συχνά στη σύγχρονη κρητική κουζίνας, αλλά είναι πεντανόστιμο.

4. Τα χειροποίητα μακαρόνια και οι νερόπιτες είναι η σπεσιαλιτέ των Λασιθιωτών  

Οι Λασιθιώτες έχουν βρει τη σωστή συνταγή για νόστιμα μακαρόνια αλά Κρητικά. Αυτό το κατάφεραν με τα σκιουφιχτά μακαρούνια ή αλλιώς λαζάνια της Κριτσάς, τα οποία φτιάχνουν μόνοι και εκτός από νόστιμα είναι και πολύ όμορφα εμφανισιακά. Αφότου τα δημιουργήσουν με περίτεχνο τρόπο, τότε τα «καίνε» σε ζεστό στακοβούτυρο και γίνονται σκιουφιχτά. Σερβίρονται με αρκετή τριμμένη μυζήθρα ή ανθότυρο και έτσι απλά πετυχαίνεται η απόλυτη συνταγή για μακαρόνια!

Εκτός από τα μακαρόνια, έχουν παράδοση και σε πολλά άλλα φαγητά όπως είναι οι νερόπιτες, τα Σητειακά καλλιτσούνια, η γίδα η βραστή, ο κόκορας ο κοκκινιστός και η φάβα. Επειδή λίγο ή πολύ όλοι γνωρίζουμε αυτές τις συνταγές, ας σταθούμε στις νερόπιτες που είναι μια συνταγή που φτιάχνουν χρόνια τώρα από γενιά σε γενιά. Ονομάζονται έτσι γιατί παλιά οι γυναίκες δεν χρησιμοποιούσαν λάδι στο τηγάνι, παρά μόνο νερό στα δάχτυλά τους και άνοιγαν την πίτα μέσα στο τηγάνι. Στην ουσία πρόκειται για ξινομυζήθρες, όμως ο τρόπος παρασκευής τους, τις κάνει ιδιαίτερες.

Τέλος δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στο “Τυρί της Δίκτης” (στις ορεινές περιοχές της επαρχίας Πεδιάδος στο Οροπέδιο Λασιθίου). Μιλάμε για ένα αρκετά σκληρό αλατισμένο τυρί (συγγενές με το κεφαλοτύρι), με έντονη πικάντικη γεύση που μόλις ωριμάσει και ξεραθεί μπορεί κάλλιστα να φυλαχτεί σε βαζάκια με ελαιόλαδο. Βέβαια είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί στο εμπόριο.

Αυτή είναι λοιπόν η Κρήτη μας και… στο πιάτο μας!

Καλή μας όρεξη!