Τουρισμός στην Κρήτη: Από το Πάσχα οι πρώτοι τουρίστες

Γυρίσαμε 30 χρόνια πίσω. Χάθηκαν 1 δισεκατομμύριο τουρίστες και 1,1 τρισεκατομμύρια δολάρια από τις αφίξεις σε ολόκληρο τον κόσμο, ποσό που κατά μέσο όρο αντιστοιχεί σε απώλειες άνω των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ σε κίνδυνο έχουν τεθεί 100-120 εκατομμύρια θέσεις εργασίας άμεσα εξαρτημένες από τον τουρισμό.
Τα σοκαριστικά αυτά στοιχεία έρχονται από τον προσωρινό απολογισμό της χρονιάς του κορωνοϊού που συνέταξε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού στην τελευταία του έκθεση, τονίζοντας την άνευ προηγουμένου – στα καταγεγραμμένα χρονικά – ζημιά που έχει υποστεί ο κλάδος με την εξίσου ανατριχιαστική εκτίμηση, ότι η επανάκαμψη στα επίπεδα του 2019 μπορεί να απαιτήσει από δυόμισι έως ακόμα και τέσσερα ολόκληρα χρόνια, ανάλογα με το καθένα από τα τρία σενάρια που έχει εκπονήσει!
Η στατιστική του τουριστικού Αρμαγεδδώνα είναι απλά ένα “καρέ” της γενικότερης εικόνας που περιλαμβάνει το θολό τοπίο για τον τουρισμό του 2021 και το ακόμα πιο δυσδιάκριτο των ραγδαίων αλλαγών που επέρχονται, και τις οποίες κανείς δεν μπορεί να προβλέψει, τουλάχιστον επί του παρόντος. Ψηφιακός μετασχηματισμός, ψυχολογία ταξιδιωτών, απρόβλεπτοι παράγοντες στην πορεία της πανδημίας, εξέλιξη των εμβολισμών και βιωσιμότητα μεγάλων “παιχτών” του τουρισμού στην παγκόσμια αγορά αποτελούν μερικές μόνο από τις παραμέτρους αυτής της εξίσωσης με ένα μεγάλο “άγνωστο Χ”: πώς θα εξελιχθεί η νέα σεζόν και πότε θα επιτευχθεί η επιστροφή στην ομαλότητα, όποια μορφή και αν έχει αυτή.

Κατακλυσμιαίες εξελίξεις

Η εξέλιξη της πανδημίας θα κρίνει τα πάντα και βεβαίως το χρονικό ορίζοντα επιστροφής στην τουριστική κανονικότητα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κρήτης κ. Μιχάλη Βλατάκη, ο οποίος επισημαίνει ότι η εμπειρία του 2020 δείχνει πως όντως γυρίσαμε 30 χρόνια πίσω λόγω των κατακλυσμιαίων εξελίξεων στο επίπεδο της πανδημίας. Για τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Διευθυντών Ξενοδοχείων κ. Γιώργο Πελεκανάκη το απαισιόδοξο σενάριο της ανάκαμψης στα επίπεδα του 2019 το 2024, που καταγράφει η έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, δεν αποτελεί έκπληξη καθώς ο ίδιος ήδη από το καλοκαίρι είχε κάνει αυτή την εκτίμηση για την επιστροφή στην “ομαλότητα”, καταγράφοντας επίσης την αγωνία του για την επόμενη μέρα.

«Δεν κινείται τίποτα»

Και οι δύο γνωστοί τουριστικοί παράγοντες επισημαίνουν ότι κάθε εκτίμηση είναι παρακινδυνευμένη, καθώς αυτή την περίοδο, που παραδοσιακά καταγράφονται οι τάσεις της σεζόν, «δεν κινείται» – χωρίς υπερβολή – «τίποτα». Την ίδια στιγμή που οι όποιες διαδικτυακές τουριστικές εκθέσεις, σύμφωνα με τον κ. Βλατάκη, αποδείχτηκαν παταγώδη αποτυχία.
Μάλιστα, ο κ. Πελεκανάκης χαρακτηρίζει το 2021 ακόμα πιο δύσκολη χρονιά σε σχέση με την προηγούμενη, ξεκινώντας τις διαπιστώσεις του από το ότι μέχρι το ξέσπασμα της πανδημίας εκτός Ασίας, τον περσινό Μάρτιο, είχε ήδη εκδηλωθεί με τη μορφή κρατήσεων ένα πρώτο ενδιαφέρον των ταξιδιωτών. «Τώρα δεν πουλιέται τίποτα». Το μόνο που υπάρχει σε επίπεδο κρατήσεων είναι αυτές που έχουν μεταφερθεί από το 2020, όπως διευκρινίζει ο κ. Μιχάλης Βλατάκης, προσθέτοντας ότι η ψυχολογία αποτελεί έναν από τους κρισιμότερους παράγοντες σε αυτή την ιστορία. Δεν υπάρχει ψυχολογία του ταξιδιώτη στον ταξιδιώτη, το ταξίδι είναι το τελευταίο που τους ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή, με δεδομένο και το στοιχείο του φόβου που είναι ακόμα έντονο σε όλους.

Σεζόν… last second

Και οι δύο συμφωνούν ότι με αυτή την αφετηρία εκείνο που θα καθορίσει την έκβαση της φετινής τουριστικής σεζόν θα είναι όχι απλά οι last minute (τελευταίου λεπτού) κρατήσεις, αλλά οι last second (τελευταίου δευτερολέπτου), όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Συλλόγου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κρήτης. Σύμφωνα με τον ίδιο, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα αντιδράσει ο καταναλωτής, γεγονός που μας προϊδεάζει ότι πρέπει να έχουμε “γερό στομάχι”, μιας που δεν αναμένεται τίποτα σε επίπεδο κρατήσεων τουλάχιστον ως τον Φεβρουάριο, ενδεχομένως και ως τον Μάρτιο.
«Θα πετάς την Παρασκευή και θα κάνεις κράτηση την Τετάρτη», συμφωνεί από την πλευρά του ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Διευθυντών Ξενοδοχείων, συμπληρώνοντας τις εκτιμήσεις του με το ότι ο κόσμος φοβάται και περιμένει να δει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Γιατί δεν είναι μόνο η πανδημία. Έχει ακούσει πολλά για τους μεγάλους tour operators. Ελπίζει στο εμβόλιο, αλλά διαπιστώνει ότι απαιτείται χρόνος μέχρι να μπει το τρένο στις ράγες, από την παραγωγή ως τη διανομή και τον εμβολιασμό ενός σημαντικού ποσοστού του πληθυσμού. Και όλα αυτά βεβαίως υπό το πρίσμα της πορείας της πανδημίας σε τοπικό και διεθνές επίπεδο.

Όλα “είναι στον αέρα” και για το 2021

«Δεν είναι εύκολη υπόθεση. Θα απαιτήσει πολύ χρόνο», δηλώνει ο κ. Πελεκανάκης, προσθέτοντας στη λίστα των επιβαρυντικών παραγόντων και τα όσα αποκόμισαν οι ταξιδιώτες μέσα στο 2020 με τα voucher και τα “πέρα-δώθε”. Έκλεισε για παράδειγμα η Μεγάλη Βρετανία την Κρήτη στις 10 Σεπτεμβρίου και γέμισαν τα Δωδεκάνησα με Βρετανούς τουρίστες. Έκλεισε η Γερμανία την Τουρκία και οι Γερμανοί στράφηκαν στην Ελλάδα. Πράγματα πρωτόφαντα για μια και μόνη κίνηση.
«Ο κόσμος ήρθε πέρυσι με οδηγό τις συγκυρίες», σύμφωνα με τον Πελεκανάκη, ο οποίος έδωσε έμφαση στο ότι όλα είναι κυριολεκτικά «στον αέρα», γεγονός που κάνει το 2021 ακόμα πιο δύσκολο από το 2020 όσον αφορά στον τουρισμό.

Κρητικός τουρισμός: Μονόδρομος να ξεκινήσει η νέα σεζόν

Η Κρήτη και η Ελλάδα, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, απέδειξαν ότι προσπάθησαν και έδειξαν προς τον υπόλοιπο κόσμο μια πολύ καλή εικόνα, γεγονός που επιτρέπει να περάσουν ακτίδες αισιοδοξίας από τις χαραμάδες του επερχόμενου καλοκαιριού. Για τον κ. Μιχάλη Βλατάκη, η σεζόν θα ξεκινήσει καθώς «είναι μονόδρομος να κυλήσει η οικονομία, οποιαδήποτε μορφή και αν έχει ο φετινός τουρισμός. Αν δε συμβεί αυτό, η καταστροφή θα είναι πολύ μεγάλη».
«Διεκδικούμε μια γρηγορότερη επανεκκίνηση και αυτό που χρειαζόμαστε είναι, εκτός από την προσπάθεια, και λίγη τύχη», σημειώνει χαρακτηριστικά.
«Πέρυσι το 50% των ξενοδοχείων έμεινε κλειστό. Δεύτερη χρονιά δεν το αντέχει κανείς. Και αυτό σημαίνει ότι με νύχια και με δόντια θα προσπαθήσουν να ανοίξουν όλοι», σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Πελεκανάκη. Όμως, ο ίδιος θέτει μια σημαντική παράμετρο σε αυτή την ιστορία: «Εμείς θα προσπαθήσουμε να αντέξουμε. Τα ξενοδοχεία είναι εδώ και δε φεύγουν από τη θέση τους. Τι γίνεται όμως με τους συνεργάτες μας. Θα αντέξουν; Οι tour operatiors, οι αεροπορικές εταιρείες, θα τα καταφέρουν; Τι θα γίνει με τα χρωστούμενα» και τα μύρια όσα που συνθέτουν το τοπίο στην ομίχλη, το οποίο δεν αναμένεται να αρχίσει να δίνει μια στοιχειωδώς πιο σαφή εικόνα τουλάχιστον μέχρι τον Απρίλη, με ορόσημο το Πάσχα των καθολικών. Ας μην ξεχνάμε τα όσα έγιναν με την Thomas Cook, για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της ανησυχίας ή έστω του προβληματισμού.
«Μια σπίθα που μπορεί να μας δείξει πως η καταστροφή μπορεί να έρθει ανά πάσα στιγμή», όπως εξηγεί ο κ. Βλατάκης, ο οποίος συμφωνεί στο ότι είναι μεγάλη η πιθανότητα συγκλονιστικών αλλαγών σε όλους τους τομείς. Αλλαγών που αφορούν εν γένει το τουριστικό σκηνικό, όπως τουλάχιστον το γνωρίζαμε. Άλλωστε, αυτό που συνέβη το 2020 ήταν κάτι που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα “δραπέτευε” από τις σελίδες των βιβλίων και τη φαντασία των σεναριογράφων, φτάνοντας στον πραγματικό κόσμο. Όπως ουδείς δε θα τολμούσε να διανοηθεί πέρυσι τέτοια εποχή ότι θα έπεφτε μια τέτοια “πυρηνική βόμβα” πάνω στον παγκόσμιο τουρισμό. Έτσι κανείς δεν μπορεί να κάνει την παραμικρή πραγματιστική εκτίμηση που να αφορά στη φετινή χρονιά, πέρα από το ότι στα σίγουρα έρχονται ραγδαίες αλλαγές και στον τουρισμό, γεγονός που πρέπει να μας βρει όλους έτοιμους ή τουλάχιστον ευέλικτους, μιας που απουσιάζει το στοιχείο της προβλεψιμότητας.
Διαβάστε τη συνέχεια στο neakriti