Ένα μαγικό βίντεο μας γυρίζει πίσω στην Κρήτη του 1935!

Ιστορικό ντοκουμέντο είναι η φράση που αναλογεί στην παραγωγή των René Zuber και Roger Leenhardt. Οι δύο Γάλλοι κινηματογραφιστές ταξίδεψαν το μακρινό 1935 στην Κρήτη και κατέγραψαν μοναδικές στιγμές από την καθημερινότητα των κατοίκων εκείνης της εποχής. Σπάνια πλάνα από χρόνια που κυριαρχούσε η φτώχεια και η παντελής έλλειψη ανέσεων για την πλειονότητα των οικογενειών.

Ταξιδεύοντας με την κάμερα από την μία άκρη του νησιού στην άλλη, ολοκλήρωσαν το ντοκιμαντέρ «Στην Κρήτη χωρίς θεούς» το οποίο αναδεικνύει πολλές πτυχές της κρητικής παράδοσης που σταδιακά χάνονται. Παρακολουθώντας το βίντεο, αίσθηση προκαλούν οι τεράστιες διαφορές με τη σημερινή εποχή αλλά και τα κοινά σημεία που συνεχίζουν να αποτελούν τον πυρήνα της κρητικής παράδοσης.

Μέσα σε μία κινηματογραφική παραγωγή 25 λεπτών, εκτός από το να θαυμάζουμε τα πανέμορφα μεσογειακά τοπία του νησιού, περνάμε σε μία εποχή που οι κάτοικοι, άνδρες και γυναίκες, διατηρούσαν τις παραδοσιακές τους φορεσιές, οι μετακινήσεις γίνονταν κυρίως με γαϊδούρια και οι καθημερινές εργασίες ήταν σκληρές. Από το γέμισμα νερού στα πηγάδια με αυτοσχέδιες κατασκευές, στο άλεσμα του σιταριού στους λιθόκτιστους ανεμόμυλους και την χειροποίητη παραγωγή πλεκτών από τις γυναίκες, αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες αλλά και την αυθεντικότητα της εποχής εκείνης.

Όσον αφορά βέβαια τα κρητικά ήθη και έθιμα, αν και οι εικόνες απέχουν σχεδόν έναν αιώνα, η εξωστρέφεια, το ταπεραμέντο και η φιλοξενία αποτελούν στοιχεία άρρηκτα συνδεδεμένα με τους κρητικούς. Η καταγραφή στο ντοκιμαντέρ ενός γάμου σε ορεινό χωριό το 1935, μας θυμίζει τις στενές σχέσεις των κατοίκων μιας μικρής κοινότητας, την «ιεροτελεστία» του μυστηρίου και φυσικά την έκφραση των συναισθημάτων μέσα από τους παραδοσιακούς κρητικούς χορούς.

Η φιλοξενία με την σειρά της αποτυπώνεται αυθεντικά στο φίλεμα ρακής και μεζέ στους Γάλλους παραγωγούς, όταν επισκέφτηκαν ένα μοναστήρι κατά την διάρκεια του ταξιδιού τους. Οι μοναχοί πρόσφεραν απλόχερα ότι φτωχικό διέθεταν, όπως συνεχίζουν μέχρι και σήμερα όλοι οι γνήσιοι κάτοικοι σε κάθε σημείο του νησιού.

Στο ιστορικό κομμάτι του ντοκιμαντέρ, περιλαμβάνονται εξορμήσεις με μεγάλο ενδιαφέρον από το λιμάνι του Αγ. Νικολάου στην Σπιναλόγκα, την ιδιαίτερη «φυλακή» των λεπρών, στο αρχαίο μινωικό ανάκτορο στη Κνωσσό και στο ενετικό λιμάνι του Ηρακλείου που αποτελούσε από εκείνη την περίοδο εμπορικό κόμβο για τις εξαγωγές της Κρήτης.

Παρακολουθείστε την σπάνια αυτή παραγωγή που μας άφησαν πολύτιμη παρακαταθήκη οι René Zuber και Roger Leenhardt και ταξιδέψτε νοερά στην εποχή που μας έχουν αφηγηθεί τόσες φορές παππούδες και γιαγιάδες…